Leghennen met hele snavel – wat leert de praktijk ons, hoe kunnen we problemen vroeg detecteren en hoe kunnen we ingrijpen?
Samenvatting
De Vlaamse legsector staat onder druk. Enerzijds moeten de leghennenhouders voortdurend innoveren om te blijven voldoen aan nieuwe eisen m.b.t. milieu, duurzaamheid en dierenwelzijn, zonder daarbij aan competitiviteit te verliezen ten opzichte van producenten buiten Vlaanderen. Anderzijds kijkt de consument altijd strenger en sceptischer naar de conventionele leghennenhouderij.
De discussie over het snavelbehandelen of het verwijderen van minder dan een derde van bek is een actueel voorbeeld. Snavelbehandelen werd lang geleden ingevoerd om de gevolgen van pikkerij bij hennen te verminderen. De techniek is sterk geëvolueerd in de tijd. Vroeger werd met een warm mes (hot blade) op de leeftijd van 6 weken en later op de leeftijd van 10-14 dagen een stuk van de snavel gebrand. Sinds enkele jaren wordt nog enkel het tipje van de snavel verwijderd met een IR laser. Vandaag wordt het snavelbehandelen echter als negatief voor het dierenwelzijn beschouwd. In onze buurlanden worden lastenboeken en wetgeving bijgesteld om snavelbehandelen te bannen uit de leghennenhouderij. Dit heeft gevolgen voor de export. Het houden van hennen met hele snavels vraagt een aangepast management in vergelijking met hennen met behandelde snavels. Een nauwe opvolging door de pluimveehouder is cruciaal om schadelijk pikgedrag al zeer vroeg te detecteren. De Vlaamse leghennenhouders hebben slechts beperkt tot geen ervaring met hele snavels en moeten vandaag in vele gevallen noodgedwongen overgaan tot ‘trial and error’-situaties. De potentiële schade die een uitbraak van pikkerij tot gevolg heeft op het vlak van dierenwelzijn en zoötechnische prestaties van de dieren is enorm. In het H2020-PROHEALTH project werd tot 5,1% minder eieren (aantal eieren) gezien bij koppels met pikkerij. Preliminair onderzoek op het Proefbedrijf Pluimveehouderij toonde aan dat de mortaliteit kan stijgen tot 25%.
Er is een duidelijke nood om inzicht te krijgen in de vele aandachtspunten en gevolgen van het houden van hennen met intacte snavels. Dit demonstratieproject wil:
- de impact op het dierenwelzijn en de economische impact bepalen wanneer snavelbehandeling op Vlaamse leghennenbedrijven niet wordt toegepast;
- inzicht krijgen in de mate waarmee uitlokkende factoren en (preventieve) maatregelen een invloed hebben op het houden van hennen met hele snavels en vanuit deze kennis een adviesgids opstellen;
- de monitoringstool (‘checklist pikkerij’) ontwikkeld door Proefbedrijf Pluimveehouderij en Wageningen Livestock Research in de praktijk valideren. Deze monitoringstool zal de pluimveehouder ondersteunen om vroege tekenen van schadelijk pikgedrag te identificeren, zodat hij onmiddellijk actie kan ondernemen om escalatie van het pikgedrag te voorkomen.
Een uitgebreid voorlichtingsaanbod met hands-on-trainingen zal ervoor zorgen dat de pluimveesector de kennis oppikt.
Dit project geeft ook een krachtig signaal naar de consument en de retail: hiermee wordt duidelijk aangetoond dat de sector inspanningen levert om de leghennen zo goed mogelijk te beschermen tegen de mogelijke negatieve gevolgen van hele snavels.
Duurtijd en uitvoerders
Dit project loopt van 1 juni 2020 tot 30 mei 2022.
De uitvoerders zijn: Proefbedrijf Pluimveehouderij en PeHeStat.