Het stikstofdecreet bepaalt dat elke rundveehouder tegen 31 december 2025 minimaal 5% ammoniak moet reduceren. De maatregel of maatregelen die genomen worden op het bedrijf om de tussentijdse reductie van 5% te realiseren, moeten worden opgenomen in de vergunning via een melding of via een vergunningsaanvraag.
U moet deze ingreep uiterlijk op 31 december 2025 toepassen op uw bedrijf. In dit artikel geven we aan de hand van enkele praktische voorbeelden hoe de 5% reductie berekend en toegepast wordt.
Hoeveel is 5% reductie?
De reductie wordt berekend per exploitatie op basis van de emissies in de huidige vergunning. Bedrijven met meerdere exploitaties moeten dus op elke exploitatie minimaal 5% reduceren om te voldoen aan deze tussentijdse reductiedoelstelling.
Om de 5% reductie te berekenen, moet u de huidige vergunning erbij nemen om te kunnen berekenen hoeveel de vergunde emissies bedragen. Hiervoor worden het aantal dieren vermenigvuldigd met de meest recente emissiefactoren uit de bijlage van het Richtlijnenboek Landbouwdieren.
Wanneer er sinds 1 januari 2015 PAS-maatregelen zijn opgenomen in de vergunning, of het aantal vergunde dierplaatsen sinds 1 januari 2015 is verminderd, dan kunnen deze ingrepen in rekening gebracht worden. Via dit stroomschema kan u nagaan of u de 5% reductie al geheel of gedeeltelijk heeft gerealiseerd.
Voorbeeld 1: melkveebedrijf
In voorbeeld 1 worden de vergunde emissies berekend van een melkveebedrijf. In de vergunning zijn 110 melkkoeien, 40 runderen < 1 jaar, 40 runderen 1-2 jaar en 7 andere runderen opgenomen. Deze aantallen worden vermenigvuldigd met de emissiefactor voor de desbetreffende diercategorie. De tussentijdse reductiedoestelling bedraagt dan 5% ten opzichte van de totale vergunde emissies. In dit voorbeeld bedraagt de 5% reductie 91,3 kg NH3/jaar.
| Vergunde diercategorie |
Emissiefactor (kg NH3/dierplaats/jaar) |
Totale emissie (kg NH3/jaar) |
|---|---|---|
| 110 melkkoeien |
13 |
1430 |
| 40 runderen < 1 jaar |
4,4 |
176 |
| 40 runderen 1-2 jaar |
4,4 |
176 |
| 7 andere runderen |
6,2 |
43,4 |
| - |
Totaal: |
1825,4 |
| - |
5% |
91,3 |
Voor het eerste voorbeeld van het melkveebedrijf hebben we ervoor gekozen om 1 melkkoe minder op te nemen in de vergunning en een mestrobot in te zetten voor het staldeel van 65 melkkoeien die 6 keer schuift per dag. Een mestschuif die 6 keer schuift, levert 10% reductie op. Deze beide maatregelen leveren een totale reductie van 97,5 kg NH3/jaar op en voldoen aan de om de 91,3 kg NH3/jaar die moet worden gerealiseerd.
| Reducerende maatregel |
Reductie (kg NH3/jaar) |
|---|---|
| 1 melkkoe minder |
13 |
| Mestrobot 6 x schuiven bij 65 melkkoeien |
= 65 x 13 kg NH3/jaar x 10% reductie = 84,5 |
| Totale reductie |
97,5 |
Voorbeeld 2: vleesveebedrijf
Het tweede voorbeeld is de berekening van een situatie op een vleesveebedrijf. Voor de runderen van 1 tot 2 jaar wordt de emissiefactor van 5,3 kg NH3/dierplaats per jaar toegepast binnen een vleesveebedrijf. Dit bedrijf moet minstens 68,7 kg NH3/jaar reduceren.
| Vergunde diercategorie |
Emissiefactor (kg NH3/dierplaats/jaar) |
Totale emissie (kg NH3/jaar) |
|---|---|---|
| 85 runderen < 1 jaar |
4,4 |
374 |
| 84 runderen 1-2 jaar |
5,3 |
445,2 |
| 90 zoogkoeien |
4,1 |
369 |
| 30 andere runderen |
6,2 |
186 |
| - |
Totaal: |
1374,2 |
| - |
5% |
68,7 |
Om te komen tot minstens 68,7 kg NH3 reductie per jaar, wordt in dit voorbeeld beweiding toegepast voor 42 zoogkoeien. We hebben gekozen voor 175 aaneensluitende dagen per jaar, wat een reductie van 40% oplevert voor deze maatregel per dier. In totaal wordt dan 68,9 kg NH3/jaar gereduceerd.
Het is belangrijk om op het uitvoeringsplan aan te duiden op welke stal(delen) de maatregel van toepassing is.
| Reducerende maatregel |
Reductie (kg NH3/jaar) |
|---|---|
| 42 zoogkoeien 175 dagen beweiden |
= 42 x 4,1 kg NH3/jaar x 40% reductie = 68,9 |
| Totale reductie |
68,9 |
Voorbeeld 3: gemengd bedrijf
Het derde voorbeeld is een berekening voor een gemengd bedrijf met melkvee en vleesvee. In de meeste vergunningen zal er geen opdeling van het jongvee zijn opgenomen en moet zelf een opdeling voor het aantal stuks jongvee voor het melkveegedeelte en vleesveegedeelte gemaakt worden. Deze opdeling is gebaseerd op informatie van het uitvoeringsplan of de vergunningsaanvraag die tot de huidige vergunde situatie heeft geleid. In dit derde voorbeeld moet het bedrijf 103 kg NH3/jaar reduceren om te voldoen aan de tussentijdse reductiedoelstelling.
| Vergunde diercategorie |
Opdeling melkvee/vleesvee |
Emissiefactor (kg NH3/dierplaats/jaar) |
Totale emissie (kg NH3/jaar) |
|---|---|---|---|
| 90 runderen < 1 jaar |
26 vervangingsvee < 1 jaar melkvee |
4,4 |
114,4 |
| 90 runderen < 1 jaar |
64 runderen vleesvee < 1 jaar |
4,4 |
281,6 |
| 75 runderen 1-2 jaar |
20 vervangingsvee 1-2 jaar melkvee |
4,4 |
88 |
| 75 runderen 1-2 jaar |
55 runderen vleesvee 1-2 jaar |
5,3 |
291,5 |
| 52 melkkoeien |
52 melkkoeien |
13 |
676 |
| 98 andere runderen |
98 andere runderen |
6,2 |
607,6 |
| - |
- |
Totaal: |
2059,1 |
| - |
- |
5% |
103 |
U kan ook kiezen om de volledige reductie te realiseren binnen één rundveecategorie. In dit voorbeeld wordt beweiding van 700 uren toegepast voor 42 melkkoeien, en wordt daarnaast een mestschuif geplaatst die de roostervloer 10 keer per dag schuift. Deze combinatie van twee maatregelen levert een reductie van 19% op met een totaal van 103,7 kg NH3/jaar.
| Reducerende maatregel |
Reductie (kg NH3/jaar) |
|
|---|---|---|
| Mestschuif 42 melkkoeien 10 x schuiven | ||
| Beweiding 42 melkkoeien 700 uren |
= 42 x 13 kg NH3/jaar x 19% reductie = 103,7 |
|
| Totale reductie |
103,7 |
Voorbeeld 4: minder dieren in vergunning sinds vergunde situatie in 2015
In dit voorbeeld werd in 2020 een vergunning verkregen voor 199 runderen. In 2015 waren er 255 dierplaatsen vergund. Dit betekent dat het aantal vergunde dierplaatsen sinds 1 januari 2015 is verminderd,waardoor kan worden nagaan of de tussentijdse reductie al is gerealiseerd.
Hiervoor moet de totale emissie van de huidige vergunning berekend worden, alsook de emissies van de vergunning die van toepassing was op 1 januari 2015.
|
Vergunde diercategorie in 2020 |
Emissiefactor (kg NH3/dierplaats/jaar) |
Totale emissie (kg NH3/jaar) |
|---|---|---|
| 60 runderen < 1 jaar |
4,4 |
264 |
| 59 runderen 1-2 jaar |
5,3 |
312,7 |
| 70 zoogkoeien |
4,1 |
287 |
| 10 andere runderen |
6,2 |
62 |
| Totaal |
- |
925,7 |
|
Vergunde diercategorie in 2015 |
Emissiefactor (kg NH3/dierplaats/jaar) |
Totale emissie (kg NH3/jaar) |
|---|---|---|
| 80 runderen < 1 jaar |
4,4 |
352 |
| 75 runderen 1-2 jaar |
5,3 |
397,5 |
| 100 andere runderen |
6,2 |
620 |
| Totaal |
- |
1369,5 |
Om na te gaan hoeveel er al werd gereduceerd, passen we de volgende formule toe:
Hier heeft de veehouder al 43,5% gereduceerd. We kunnen dus besluiten dat de tussentijdse reductie al volledig werd gerealiseerd.
Meer informatie
- Lijst met ammoniakemissie reducerende maatregelen: Overzicht wetgeving | Vlaamse Landmaatschappij
- Emissiefactoren: Lijst met geactualiseerde emissiefactoren | Omgeving Vlaanderen
- Informatie tussentijdse reductie Departement Omgeving : Stikstof en vergunningen | Vlaanderen.be
- Alles wat je moet weten over de 5% stikstofreductie voor de rundveehouderij in 10 vragen en antwoorden | VILT vzw