Impact van gewasbeschermingsmiddelen op omgeving bijna gehalveerd sinds 2011

Vlaamse land- en tuinbouwers zetten gewasbeschermingsmiddelen steeds gerichter in. De risicograad, een indicator voor mogelijke impact op het leefmilieu, is in de periode 2011-2022 bijna gehalveerd. Dat blijkt uit cijfers van het Agentschap Landbouw en Zeevisserij, gebaseerd op een bevraging binnen het Landbouwmonitoringnetwerk.

Land- en tuinbouwers gebruiken gewasbeschermingsmiddelen om gewassen te beschermen tegen ziekte- en plaagdruk en om zo een rendabele oogst te bekomen. Maar het onoordeelkundig gebruik van gewasbeschermingsmiddelen is niet zonder risico’s voor de volksgezondheid, de biodiversiteit en het leefmilieu.

Het actieve bestanddeel van een gewasbeschermingsmiddel noemt men de actieve stof. Het totale gebruik van actieve stoffen door de Vlaamse landbouw wordt in 2022 geschat op 2,7 miljoen kilogram. Het aantal kg actieve stof is echter op zich geen voldoende indicator om het risico en de milieudruk te meten. Daarom heeft de Europese Commissie een geharmoniseerde risico-indicator (HRI1) ontwikkeld die de mogelijke negatieve effecten beter in kaart brengt op basis van een aantal toxicologische parameters.

Uit die geharmoniseerde risico-indicator blijkt dat het risico voor de menselijke gezondheid en het milieu in de periode 2011-2022 met 46 procent is afgenomen. Eerst was er een lichte stijging, maar na 2016 daalt de indicator bijna lineair tot de index 54. Een belangrijke verklaring hiervoor is dat de beschikbare middelen op basis van strenge criteria geëvalueerd worden en dat er sneller producten uit de markt worden gehaald.