Stijgende export stuwt agrohandelsoverschot naar record

Het Vlaamse handelsoverschot bij agrarische producten bereikt in 2023 een recordhoogte: +10,8 miljard euro. De uitvoer is in vergelijking met 2022 met 3,5% gestegen tot 55,7 miljard euro. Tegelijk zakte de invoer met 3,2% tot 44,9 miljard euro. Vlaanderen wordt gekenmerkt door een open economie en een exportgerichte agrovoedingsindustrie. 

Aardappelbereidingen zoals diepvriesfrieten dragen in 2023 het sterkst bij tot het positieve handelssaldo. Zuivelproducten laten nog altijd de hoogste invoer- en uitvoerwaarde optekenen. In de top tien van exportproducten staan verder ook cacaoproducten, vers vlees, banketbakkerswerk (koekjes, wafels en ander gebak), landbouwwerktuigen, veevoeders, vers fruit, meststoffen en bestrijdingsmiddelen. Vlaanderen, centraal gelegen in het welvarende West-Europa, importeert via zijn havens veel uitheemse producten, zoals bananen en kiwi’s, die deels voor de wederuitvoer bestemd zijn. Een aanzienlijk handelstekort is er bij granen, oliezaden, oliën, vis, koffie en wijn. 

Frankrijk is de belangrijkste afzetmarkt voor agrovoedingsproducten uit Vlaanderen. Onze zuiderburen klokken af op 10,4 miljard euro. Nederland en Duitsland volgen met respectievelijk 10,2 miljard euro en 8,1 miljard euro. Het Verenigd Koninkrijk staat met 5,2 miljard afgescheiden op de vierde plaats. De export naar Groot-Brittannië blijft ook na de Brexit gestaag stijgen en het is het land waarmee we het grootste agrohandelsoverschot hebben. Onze twee voornaamste niet-Europese klanten zijn de Verenigde Staten en China. 

Nederland exporteert naar Vlaanderen voor 13,6 miljard euro aan agrohandelsproducten en is daarmee veruit onze belangrijkste leverancier. Frankrijk en Duitsland staan op de tweede en derde plaats. Met Nederland, Ivoorkust, Brazilië, Australië en Canada hebben we een stevig handelstekort. 

Het Vlaamse aandeel in de totale Belgische uitvoer van agrarische producten bedraagt 85% , bij de uitvoer is dat 86,5%. Het aandeel van Vlaanderen in de EU-handel van agrarische producten zit rond de 7% bij de uitvoer en 6% bij de invoer. België is in de EU de zesde grootste uitvoerder van agrarische producten, na Nederland, Duitsland, Frankrijk, Spanje en Italië, en heeft het vierde grootste agrohandelsoverschot, na Nederland, Polen en Spanje.

De handel in agrarische producten houdt veel beter stand dan de totale Vlaamse handel. De uitvoer van goederen zakte in 2023 in waarde met 11%, terwijl de invoer 13% minder is dan in 2022. De prijsdalingen bij aardolie en aardgas spelen een belangrijke rol in de terugloop. Het belang van de agrohandel in de totale Vlaamse handel is daardoor ook gegroeid. De agrarische producten zijn in 2023 goed voor 11% van de totale import en 15% van de totale export. 

Uit voorlopige cijfers blijkt dat de agrohandel in de eerste drie maanden van 2024 afneemt tegenover dezelfde periode in 2023. De uitvoer slinkt met 4%, de invoer met 9%. In de totale Vlaamse handel is de daling nog groter. Bij de export zien we een sterke daling bij oliën, meststoffen, veevoeder en landbouwmaterieel. Tegen de trend in doen cacaoproducten en aardappelbereidingen het beter dan in 2023. De invoer van oliezaden, meststoffen en granen zakt in elkaar.

Het Agrohandelsrapport 2023 is beschikbaar op de landbouwcijferwebsite