Weersomstandigheden deden landbouwers fors minder wintertarwe inzaaien maar meer biodiversiteitsvriendelijke faunamengsels en groenten

Het Agentschap Landbouw en Zeevisserij heeft op basis van de verzamelaanvraag 2024 een eerste voorlopige analyse gemaakt van de totale aangegeven oppervlakte van een aantal hoofdteelten. Uit deze eerste analyse blijkt dat de Vlaamse landbouwers 43% minder wintertarwe hebben ingezaaid als gevolg van het erg natte najaar 2023. Het agentschap registreert wel een forse stijging in de biodiversiteitsvriendelijke faunamengsels. Ook het groentenareaal stijgt met 14%. Vooral schorseneren en ajuinen zijn in opmars door de gestegen vraag vanuit de groenteverwerkende bedrijven en de gunstige marktsituatie. De cijfers per teelt zijn terug te vinden op Analyse recentste perceelsaangifte | Landbouw & Visserij (vlaanderen.be) van de cijferwebsite.

Naar jaarlijkse gewoonte heeft het Agentschap Landbouw en Zeevisserij, op basis van de ingediende verzamelaanvragen 2024, een eerste analyse gemaakt van de totale aangegeven hoofdteelten in Vlaanderen. Het gaat wel om voorlopige cijfers. Conclusies en evoluties moeten dus met de nodige zorgvuldigheid in de wereld worden gezet. De natte weersomstandigheden zullen mogelijk nog begin juli voor verschuivingen zorgen, mocht blijken dat de inzaai of aanplanting van een bepaald gewas toch niet mogelijk is. Toch wil het agentschap al waar mogelijk op basis van de voorlopige cijfers en informatie uit de sector, een eerste duiding geven voor 2024. 

De diepe duik van het areaal wintertarwe (-43%) is een rechtstreeks gevolg van de aanhoudende regen en de zompige akkers vorig najaar die het inzaaien van wintertarwe en andere gewassen onmogelijk maakten. Ook het areaal wintergerst lag lager dan de afgelopen jaren (-7%). Landbouwers stapten deels over op korrelmaïs (+14%), maar door de natte weersomstandigheden dit voorjaar was ook de inzaai van korrelmais niet overal mogelijk. Wel stijgen de arealen zomertarwe (+274%) en zomergerst (+35%), maar het gaat hier om kleine arealen. Zomergranen kennen in vergelijking met wintergranen en korrelmaïs doorgaans een lagere opbrengst, waardoor dit minder interessant is.

Heel wat landbouwers hebben omwille van de natte weersomstandigheden in de lente van 2024 geopteerd voor de inzaai van faunamengsels. Faunamengsels zijn niet-productieve gewassen op de akker die zorgen voor voeding en beschutting voor akkervogels, … Gezien de moeilijkheid om andere productieve gewassen in te zaaien, werd deze biodiversiteitsvriendelijke teelt een interessant alternatief. Bij deelname aan de ecoregeling ‘faunavriendelijke teelt- faunamengsel’ moet het faunamengsel wel op het veld blijven staan tot en met 15 maart 2025. Zo kan het ingezaaide mengsel als voedsel dienen voor akkervogels tijdens de winter.

Het areaal consumptieaardappelen blijft ongeveer status quo (+2%), ondanks de moeilijke teeltjaren 2023 en 2024. Door de aanhoudende regen en zompige akkers in de herfst konden heel wat aardappelen niet gerooid worden. De natte en verzadigde bodem zorgde ook voor een vertraging van de plantwerkzaamheden in de lente van dit jaar. Toch heerst een positief gevoel in de aardappelsector, waardoor het aardappelareaal 2024 op peil blijft en zelfs licht stijgt.

Het areaal suikerbieten tekent in 2024 een stijging op van 4%. De suikerprijs in Vlaanderen volgde de afgelopen maanden de hoge wereldprijs voor suiker, waardoor deze teelt op meer interesse kan rekenen bij de Vlaamse landbouwers.

Het areaal groenten gaat er dit jaar op vooruit (+14%). Het areaal schorseneren stijgt met liefst 74% tegenover vorig jaar en maakt zo de inkrimping van voorbij jaren meer dan goed. Ook de arealen ajuin (+21%), erwten (17%) en wortelen (13%) gaan de hoogte in door de vraag vanuit groenteverwerkende bedrijven en gunstige marktsituatie. De voorbij jaren is er bij teelt van erwt en wortel een krimp geweest, die nu terug in een groei is omgezet door o.m. betere prijsvoorwaarden. Ajuin is een teelt die sterk in opmars is in Vlaanderen en dit nu al jaren na elkaar.  

Het totale fruitareaal in Vlaanderen kent een lichte daling (-1%). De daling van het appelareaal (-4%) is dit jaar minder sterk dan de voorbije jaren. Het areaal peren kent dit jaar een kleine stijging (+1%). Door een periode met hagel, gevolgd door natte weersomstandigheden met ziektes tot gevolg zullen de opbrengsten dit jaar wel laag uitvallen. Bij de overige gewassen springt de daling van het chicorei-areaal in het oog (-10%) door de lagere opbrengst in 2023, die resulteerde in minder interesse in de teelt van chicorei. Het areaal vezelvlas (+34%) kent dan weer een steile opmars, maar het gaat nog steeds om een kleine teelt.

De arealen kunnen ook altijd op de cijferwebsite van het agentschap geraadpleegd worden. Op deze website zijn de cijfers interactief en niet geaggregeerd zoals in dit persbericht, waardoor je per afzonderlijke teelt uit de verzamelaanvraag de arealen kan raadplegen. Je kan er verder verfijnen op provincie, gemeente en nog een paar andere parameters, en ook de arealen van voorgaande jaren oproepen ter vergelijking. Opgelet: de cijfers voor 2023 zijn definitieve cijfers. Om een correct beeld te geven, heeft het agentschap in bovenstaande tabel de voorlopige cijfers 2024 vergeleken met de voorlopige cijfers 2023. Op de cijferwebsite vindt u voor 2023 de definitieve arealen.

De arealen voor 2024 op de cijferwebsite zijn ook voorlopige cijfers maar zullen later een update krijgen. De definitieve arealen worden verwacht in het najaar.