Een hemelwaterput wordt gedimensioneerd op basis van het gebruiksdebiet, het dakoppervlak en het gemiddelde percentage leegstand van de hemelwaterput. Hieronder is een dimensioneringsgrafiek weergegeven. Op basis van de opslagcapaciteit per 100 m² dakoppervlakte en een vooropgestelde leegstand, kunt u uit de grafiek het dagelijkse beschikbare volume hemelwater uit de opslag aflezen (bron:VMM)
Als het percentage leegstand te groot wordt bij het gewenste volume hemelwater, kunt u kiezen voor een groter bergingsvolume of u kunt het verbruik verkleinen of een automatische bijvulling voorzien.
Dimensioneringsgrafiek hemelwater
Bron: VMM
Voor een gesloten bedrijf van 200 zeugen met biologische luchtwassers zonder hergebruik, wordt een jaarlijkse waterbehoefte berekend van 4.300 m³ drinkwater, 1.200 m³ reinigingswater en 5.000 m3 voor de luchtwassers. Een varkensbedrijf van 200 zeugen dat alle biggen zelf afmest heeft in een 3-wekensysteem een dakoppervlakte van ca. 2.000 à 2.500 m².
De bedoeling is om hemelwater optimaal te gebruiken.
Bij een opslagcapaciteit van 5 m³ per 100 m² dakoppervlakte (100 m³ nuttige opslagcapaciteit voor een totale dakoppervlakte van 2000 m²) en een leegstand van 1% zal een dagelijks volume hemelwater van 2.700 liter beschikbaar zijn of 950 m³ water per jaar. Dit is niet voldoende als drinkwater, voor de reiniging van stallen of voor de luchtwassers.
Uit de dimensioneringsgrafiek kan afgeleid worden dat de maximaal nuttige opslagcapaciteit ongeveer 15 m³/100 m² dakoppervlak bedraagt bij een leegstand van 1%. Dit komt voor een dakoppervlakte van 2.000 m² overeen met een opslag van ca. 300 m³ met een waterbeschikbaarheid van ca. 1.366 m³ per jaar. Een te grote opslag voorzien is economisch niet rendabel. De opslagcapaciteit drie maal verdubbelen levert dus maar de helft extra hemelwater op, wat niet opweegt tegenover het extra kostenplaatje.
In dit voorbeeld zal hemelwater ca. 10% van de waterbehoefte kunnen dekken. De luchtwassers hebben een grote behoefte aan water zonder drinkwaterkwaliteit. Hiervoor kan ook uitgekeken worden naar een goedkope alternatieve waterbron zoals oppervlaktewater (na filtratie door een snelle zandfilter) om het hemelwater aan te vullen.
Door (een deel van) het spuiwater na zuivering in bijvoorbeeld een percolatierietveld te gebruiken als reinigingswater kan de benodigde hoeveelheid water en de hoeveelheid spui achteraf (en dus ook de opslagcapaciteit van de mestkelder en de uitrijkosten) sterk verminderen.