Korte samenvatting
Een goede bodemstructuur opbouwen via de aanvoer van organisch materiaal is geen evidentie. Technieken om zoveel mogelijk koolstofrijk materiaal op de percelen te houden en/of aan te wenden zijn te weinig gekend. Het project ‘Het ABC in Vlaamse percelen’ tracht hierin verandering te brengen door mogelijke strategieën te demonstreren en te sensibiliseren. Landbouwers maken kennis met 3 grote thema’s: teeltrotatie, composteren/fermenteren en gebruik van bewerkte mestproducten.
Gedetailleerde beschrijving
Het project heeft als doel technieken te demonstreren om zo veel mogelijk koolstofrijk materiaal op de Vlaamse percelen te brengen en de opportuniteiten ervan duidelijk te maken. Het gaat om volgende technieken: teeltrotatie en het inpassen van groenbedekkers met focus op vlinderbloemigen en onderzaai van gras, composteren, fermenteren, bewaren en toepassen van koolstofrijk organisch materiaal en gebruik van dunne fracties om organisch materiaal aan te brengen.
Het project zal enerzijds op bedrijfsniveau technieken demonstreren om zoveel mogelijk koolstofrijk materiaal op de percelen te houden en/of aan te wenden. Bepaalde technieken zijn makkelijk implementeerbaar op het bedrijf zelf omdat daar enkele interessante grondstoffen/reststromen beschikbaar zijn of omdat dit maar een minimale impact heeft op de bedrijfsvoering. Anderzijds wil het project via sensibilisering de opportuniteiten van koolstofrijk materiaal duidelijk maken. Dit koolstofrijk materiaal kan bedrijfseigen zijn, maar ook in de directe bedrijfsomgeving kan een aanzienlijke bron voorradig zijn die momenteel nog niet benut wordt. Daarenboven wordt actief ingezet op het uitdragen van de technieken en ervaringen tot op het individuele landbouwbedrijf.
Het project wordt opgedeeld in 2 luiken die gelijktijdig worden uitgevoerd. De kennis en ervaring die wordt opgedaan in luik 1 moet vooral de doelgroep (landbouwers) maar ook de begeleiders in luik 2 continu voeden.
3 strategieën
Dit project laat de landbouwers in hoofdzaak kennis maken met 3 grote thema’s: teeltrotatie, composteren/fermenteren en gebruik van bewerkte mestproducten.
Binnen het thema teeltrotatie wordt sterk ingezet op groenbedekkers. Zo komen ‘slimme mengsels’ aan bod waarin het gebruik van vlinderbloemigen gestimuleerd wordt. Ook met de mengbaarheid van de soorten laat het project de landbouwers ervaring opdoen. Niet enkel de inzaai, maar ook het beheer komt aan bod. In het luik beheer richt het project zich op een maximaal effect van groenbedekkers binnen de rotatie en op het vernietigen ervan.
De NPK-strategie wordt binnen het thema ‘composteren, fermenteren en toepassen van koolstofrijk organisch materiaal’ ontkracht. Het bodemleven en organische stof worden het uitgangspunt. Hiervoor richt men op de behandeling, het samenvoegen en bewaren van koolstofrijke producten (stalmest, bladeren, oogstresten, bermmaaisel, …). Een onderdeel hiervan is het in kaart brengen van mogelijke samenwerkingen tussen naburige ‘koolstofleveranciers’. Nadien wordt onderzocht hoe het toevoegen van nuttige organismen het composterings- en fermentatieproces kan optimaliseren.
Het laatste thema handelt over het gebruik van bewerkte dierlijke mest en hoe hierdoor koolstofruimte gecreëerd kan worden. Bv. door het gebruik van dunne fractie i.p.v. runderdrijfmest.
Sensibilisering
De drie voornoemde thema’s worden op een 25-tal bedrijven aangelegd. Waar mogelijk worden combinaties gemaakt om meerdere technieken op eenzelfde bedrijf te demonstreren. Ook wordt ernaar gestreefd om de demo’s te spreiden over niet enkel goede percelen, maar ook enkele slechtere percelen mee te nemen om de impact duidelijk te kunnen aangeven. Tijdens de projectduur worden rondleidingen gegeven met de focus op land- en tuinbouwers, voorlichters, toeleveranciers, CVBB-begeleiders en overheden. De kennisverspreiding wordt verder actief uitgedragen door de CVBB-begeleiders. Om hen hierin te ondersteunen worden fiches opgemaakt. Een fiche omvat alle nuttige informatie per thema en wordt digitaal voor iedereen ter beschikking gesteld. Het project voorziet ook de mogelijkheid voor 10 minidemo’s per provincie, dus 50 in totaal, verspreid over gans Vlaanderen. Hierin wordt een mini variant van de grotere demo’s aangelegd op bedrijfsniveau. Deze variant van demo vergt inspanning van de betrokken boer en zal meestal leiden tot directe implementatie op bedrijfsniveau.
Duurtijd en partners
Dit project loopt van 1 februari 2016 tot 31 januari 2018 en wordt uitgevoerd door volgende projectpartners:
Inagro, Provinciaal Proefcentrum voor de Groenteteelt Oost-Vlaanderen, Hooibeekhoeve, Coördinatiecentrum Voorlichting en Begeleiding Duurzame Bemesting (CVBB)
Meer info?
Inagro vzw
Contactpersoon: Franky Coopman franky.coopman@inagro.be