Symposium over de toekomst van de landbouw - Symposium on the Future of Agriculture

English version below

Symposium over de toekomst van de landbouw - 1 februari 2024 - Gent, België

Hoe zal de landbouw zich ontwikkelen in de toekomst? Zullen onderzoek en innovatie ervoor zorgen dat we de hele wereldbevolking kunnen voeden met een minimale impact op onze planeet? De Vlaamse overheid organiseerde een symposium over de toekomst van de landbouw in de EU op 1 februari 2024. Internationale experts uit de landbouw en agrovoedingssector, onderzoekers en beleidsmakers wisselden van gedachten. Ondertussen gingen duizenden Europese landbouwers de straat op om hun bezorgdheid te uiten.

Het Agentschap Landbouw en Zeevisserij organiseerde op 1 februari 2024 een symposium over de toekomst van de landbouw in de EU. De organisatie van dit evenement past in het programma van het Belgische voorzitterschap van de Raad van de Europese Unie. Landbouw lag aan de basis van het Europese integratieproject en speelt vandaag de dag nog steeds een prominente rol op het Europese toneel.

Dit symposium over de toekomst van de landbouw in de EU wou vooraanstaande deskundigen, beleidsmakers, vertegenwoordigers van de sector, landbouworganisaties en onderzoekers uit de hele Europese Unie samenbrengen. Ook delegaties van enkele derde landen waarmee we goede betrekkingen onderhouden, namen deel. Via keynote speeches, paneldiscussies en interactie met de deelnemers wilden we innovatieve strategieën en oplossingen verkennen om de uitdagingen van het Europese landbouwsysteem aan te pakken. We kunnen immers niet wachten op de toekomst van de landbouw… dat blijkt uit de vele protesten van alle generaties landbouwers in gans Europa.

Eerste conclusies:

De resultaten van dit symposium zijn direct bruikbaar: de Europese Commissie en de lidstaten kunnen ze gebruiken om antwoorden of resultaten te vinden die nu kunnen worden gebruikt om de vragen van de Europese landbouwers te beantwoorden, maar ook om toekomstige beleidskaders voor te bereiden. Samen kunnen we op de middellange termijn een welvarende, duurzame en veerkrachtige landbouwsector voor de Europese Unie realiseren.

De rode draad tijdens het symposium bestond uit drie existentiële thema's die het toekomstige voedselproductiepotentieel in de EU zullen bepalen: markt, vergroening en de relatie tussen voedselconsument en -producent:

• Op het gebied van markt hebben we gekeken naar de mogelijkheden om tot een betere beloning te komen voor goederen en diensten die boeren leveren. Het arbeidsinkomen van landbouwers staat immers onder druk en ligt structureel onder het gemiddelde van andere sectoren. Dat merken we ook aan de grote aantallen landbouwers die op straat staan in de buurt van de locatie van het symposium en daarbuiten. Het benadrukt ook het belang van generatiewisseling en bedrijfsopvolging binnen het Europese landbouwmodel, dat nog steeds voor het grootste deel uit familiebedrijven bestaat.
• Wat betreft de vergoeding voor private goederen die landbouwers produceren, zoals voedsel, drank, planten, ..., heeft de EU-wetgever de voorbije jaren actie ondernomen (zoals het aanpakken van oneerlijke handelspraktijken in de voedselketen en derogaties op de concurrentieregels voor producentenorganisaties). De doeltreffendheid van deze vrij recente nieuwe beleidsinstrumenten moet echter geëvalueerd worden, net als de opname (of het gebrek aan opname) van deze instrumenten door de agrovoedingsketen.
  Wat betreft de vergoeding voor openbare diensten die landbouwers leveren aan de maatschappij (zoals landschapsonderhoud, waterbuffering in winters, koolstofafvang en -vastlegging, ...) is men het erover eens dat de private markten er niet in slagen om deze diensten te compenseren. Verschillende keynote sprekers stelden ook dat er op EU-niveau geharmoniseerde beleidsmaatregelen moeten komen, wat politieke moed en eerlijkheid vereist omdat de voedselprijzen voor de consument hierdoor onvermijdelijk zullen stijgen.
• Alle menselijke activiteiten hebben een bepaalde impact op de leefomgeving; dit geldt ook voor voedselproductie. Op het gebied van milieu en klimaat werd besproken hoe de Europese veehouderij haar impact de komende jaren kan beheersen en verminderen. Naast mitigatie wordt ook adaptatie, d.w.z. aanpassing aan veranderde omstandigheden zoals droogte, extreme neerslag, enz. belangrijk en dit wordt geconcretiseerd aan de hand van een voorbeeldcasus uit de zuivelsector.
• Wat betreft de manier waarop de EU de vergroeningsdoelen moet nastreven, zijn de meeste sprekers en deelnemers het erover eens dat een doelgerichte aanpak de te volgen weg is, in plaats van een op maatregelen gebaseerd beleid.
• In onze hedendaagse samenleving worden consumenten in hun dagelijkse voedselbehoeften ontlast door boeren. Hierdoor is menselijke tijd en energie vrijgekomen voor andere maatschappelijke ontwikkelingen en activiteiten, zoals de diensteneconomie maar ook de gezondheidszorg en het onderwijs. De keerzijde hiervan is dat de hedendaagse consument steeds meer vervreemd raakt van de oorsprong van zijn voedsel. We kijken hoe de groeiende kloof tussen boeren en burgers gedicht kan worden en of alternatieve voedselproducten (fermentatie) een toekomst kunnen hebben binnen de context van het Europese en, bij uitbreiding, mondiale voedselvraagstuk. Landbouwers staan centraal in de voedselproductieketen. Daarom gaven we het woord aan landbouwers uit verschillende lidstaten om de belangrijkste uitdagingen die zij zien voor hun eigen boerderijen toe te lichten. In een afsluitend paneldebat met vertegenwoordigers uit de keten, NGO's en de overheid gingen we hier dieper op in.

Deze bevindingen kunnen ons helpen een pad uit te stippelen voor de toekomst van de landbouw. Laten we hier samen aan werken.

Symposium on the Future of Agriculture – Feb 1st 2024 – Ghent, Belgium (English)

How will agriculture develop in the future? Will research and innovation ensure that we can feed the entire world population while minimizing the impact on our planet? The Flemish government organized a symposium on the future of agriculture in the EU on February 1st 2024. International experts from the agriculture and agri-food sector, researchers and policymakers exchanged views. Meanwhile, thousands of European farmers protested on the streets to express their concerns.

The Agency for Agriculture and Fisheries organized a Symposium on the Future of Agriculture in the EU on February 1st 2024. The organization of this event was part of the program of the Belgian Presidency of the Council of the European Union. Agriculture was part of the foundation of the European integration project and still plays a prominent role on the European stage today.

This Symposium on the Future of Agriculture in the EU aimed to bring together leading experts, policy-makers, sector representatives, agricultural organizations and researchers from across the European Union. Delegations from some third countries with which we maintain good relations also participated. Through keynote speeches, panel discussions and interaction with participants, we aimed at exploring innovative strategies and solutions to address the challenges of the European agricultural system. We can’t wait for the future of agriculture since all generations of farmers are protesting on the streets as we speak.

First take aways:

These findings are also immediately usable: the European Commission and Member States can use them to find answers or results that can be used now to answer the questions of the European farmers, but also to prepare future policy frameworks. Together we can achieve a prosperous, sustainable and resilient agricultural sector for the European Union in the medium term.

The common thread throughout the symposium consisted of three existential themes that will define the future food production potential in the EU: market, greening and the relationship between food consumer and producer:

• In the area of market, we considered the possibilities of achieving better remuneration for goods and services provided by farmers. After all, farmers' labor income is under pressure and structurally below the average of other sectors. We also notice this with the numbers farmers who are on the street near the venue of the symposium and abroad. It also highlights the importance of generational change and farm succession within the European agricultural model, most of which still consists of family farms. 
• Concerning the remuneration for private goods farmers a producing, such as food, drinks, plants, …, the EU legislator took action in past years such as tackling unfair trading practices in the food chain and derogations on competition rules for producer organizations. The effectiveness of these quite recent new policy instruments however needs to be evaluated, even as the uptake (or lack of uptake) of these instruments by the agrifood chain. 
• Concerning the remuneration for public services farmers are delivering to society, such as landscape maintenance, water buffering in winters, carbon capture and sequestration, … there is unanimity that private markets fail to compensate for these services. Several keynote speakers also stated that harmonized governmental policy action needs to be taken at EU level, what will require political courage and honesty as by result consumer food prices will inevitably rise.
• All human activities have some impact on the living environment; this is the same for food production. On the environmental and climate front, the toolbox on how the European livestock sector can manage and reduce its impact in the coming years was discussed. In addition to mitigation, adaptation, i.e. adapting to changed conditions such as drought, extreme precipitation, etc., also becomes important and is concretized as an example case from the dairy sector.
• On how the EU should aim to reach the greening goals, most speakers and participants agree on the fact that a goal-oriented approach is the way to follow, rather than a measure-based policy. 
• In our contemporary society, consumers are relieved by farmers in terms of their daily food needs. This led to human time and energy being freed up for other social developments and activities, such as the service economy but equally the healthcare and education sectors. The flip side of this is that contemporary consumers are increasingly alienated from the origins of their food. We look at how the growing gap between farmers and citizens can be closed and whether alternative food products (fermentation) can have a future within the context of the European and, by extension, global food issue. Farmers are at the heart of the food production chain. For this, we gave the floor to farmers from several member states to explain the main challenges they see for their own farms. In a concluding panel debate with representatives from the chain, NGOs and the government, we will elaborate on it.

These findings can help us build a pathway for the future of agriculture. Let’s work on this together.