Op deze pagina:
- Hoeveel water gebruikt de pluimveesector?
- Welke waterbronnen worden nu meestal gebruikt?
- Aan welke kwaliteit moet het water voldoen?
- Waarom is het belangrijk zuinig en verstandig om te gaan met water op mijn bedrijf?
- Hoe ga ik op mijn bedrijf verstandig om met water?
Hoeveel water gebruikt de pluimveesector?
De Vlaamse pluimveesector staat in 2005 voor ongeveer 3% van het totale watergebruik in de Vlaamse land- en tuinbouw (bron: Mira-T 2007). Het gaat om water dat wordt gebruikt als drinkwater voor het pluimvee, voor de reiniging van stallen en uitrusting en eventueel voor de koeling van de stallen.
Volgende figuur toont dat in de periode tussen 2000 en 2005 het watergebruik in de pluimveehouderij licht is afgenomen.
Evolutie van het waterverbruik in de veehouderij in de periode 2000-2005.
Bron: Mira-T 2007
Welke waterbronnen worden nu meestal gebruikt?
In de pluimveesector bestaat 20% van het verbruik uit leidingwater. De rest is voornamelijk grondwater, slechts enkele procenten worden gewonnen uit de opvang van hemelwater, oppervlaktewater of ander water zoals recuperatiewater en grijswater. Voor de dieren is water van drinkwaterkwaliteit vereist en ook voor de reiniging worden hoge eisen aan de waterkwaliteit (zie volgende titel) gesteld.
Aandeel van de verschillende waterbronnen in de pluimveehouderij in 2001, 2004 en 2005.
Bron: Inschatting van het watergebruik in de landbouw op basis van nieuwe en geactualiseerde kengetallen per landbouwactiviteit, ILVO 2007; Mira-T 2007.
Aan welke kwaliteit moet het water voldoen?
In de pluimveehouderij worden strenge hygiënische eisen gesteld, enerzijds door de overheid en anderzijds door lastenboeken voor kwaliteitslabels. De normen waaraan water moet voldoen, hangen af van de toepassing waarvoor het water gebruikt wordt. De normen voor drinkwater zijn strenger dan de normen voor reinigingswater. Toch betekent dit niet dat er om het even welke soort water mag gebruikt worden om bijvoorbeeld stallen te reinigen. Het is belangrijk dat er geen extra ziektekiemen via het reinigingswater in de stal worden gebracht.
Belplume vzw, een organisatie die zorgt voor de uitbouw van een integraal kwaliteitsbeheersysteem voor pluimvee, stelde normen op die een veilig gebruik van grond-, leiding- en hemelwater moeten garanderen. In het lastenboek van Belplume staat beschreven hoe dikwijls chemische en bacteriologische wateranalyses moeten uitgevoerd worden (afhankelijk van de waterbron, het al dan niet voorkomen en gebruiken van een buffervat) en aan welke eisen het water moet voldoen om het te mogen gebruiken als drink- of reinigingswater.
| Chemische parameters | Norm |
|---|---|
| pH (zuurtegraad) | 4-9 |
| Fe (ijzer) | 2,5 mg/l |
| Hardheid | 20°D |
| Nitriet | 1,0 mg/l |
Bron: www.belplume.be
| Bacteriologische parameters | Norm |
|---|---|
| Totaal kiemgetal | Max 100.000 KVE/ml |
| Totaal E. Coli | Max 100 KVE/ml |
| Enterococcen | Afwezig |
Bron: www.belplume.be
Ook Dierengezondheidszorg Vlaanderen (DGZ) hanteert aanbevelingen voor drinkwater voor pluimvee. Ze zijn iets uitgebreider dan die van Belplume. Alle gegevens over drinkwaterkwaliteit vindt u op de website van DGZ.
| Scheikundig onderzoek | Kwaliteitseis |
|---|---|
| Fysisch aspect | Helder; kleur - en geurloos |
| pH | 3,5 - 9 |
| geleidbaarheid | 2.100 ≤ S/cm |
| Totale hardheid | ≤ 20°D |
| Fluoride | ≤ 1,5 mg/l |
| Chloride | ≤ 250 mg/l |
| Nitriet | ≤ 1,0 mg/l |
| Nitraat | ≤ 100 mg/l |
| Fosfaat | ≤ 5,0 mg/l |
| Sulfaat | ≤ 100 mg/l |
| Sulfide | afwezig |
| Ammonium | ≤ 0,5 mg/l |
| Totaal ijzer | ≤ 2,5 mg/l |
| Mangaan | ≤ 2,0 mg/l |
| Magnesium | ≤ 50 mg/l |
| Calcium | ≤ 270 mg/l |
| Natrium | < 200 mg/l |
| Zoutgehalte | ≤ 2000 mg/l |
Bron: DGZ - Dierengezondheidszorg Vlaanderen - update 2021
| Bacteriologisch onderzoek | Kwaliteitseis |
|---|---|
| Tot kiemgetal 22°C | < 100.000 KVE/ml |
| Tot kiemgetal 37°C | < 10.000 KVE/ml |
| Coliformen | < 10.000 KVE/100ml |
| E. coli | < 10 KVE/ ml |
| Gisten en schimmels | - |
| Intestinale enterococcen 44°C | afwezig ( < 1 KVE/100 ml ) |
| Sulfiet red. Clostridia | < 1 KVE/20 ml |
| Clostridium perfringens | < 1 KVE/ 100ml |
| Salmonella spp. | afwezig |
Bron: DGZ - Dierengezondheidszorg Vlaanderen - update 2021
KVE: kolonievormende eenheden
Waarom is het belangrijk zuinig en verstandig om te gaan met water op mijn bedrijf?
Water is een schaars goed. Daarom wordt het steeds moeilijker om een vergunning te krijgen voor het oppompen van grondwater. Bovendien is leidingwater vrij duur.
In de rubriek Duurzaam watergebruik – algemeen vindt u meer informatie over het belang van duurzaam watergebruik.
Hoe ga ik op mijn bedrijf verstandig om met water?
Om spaarzaam om te springen met water kunt u:
- waterbesparende maatregelen nemen;
- water op het bedrijf hergebruiken;
- alternatieven voor grondwater inzetten, zoals hemelwater en oppervlaktewater.
Een wateraudit geeft u als veehouder inzicht in de waterstromen en toont u de mogelijkheden voor uw bedrijf om water te besparen en alternatieve waterbronnen in te zetten