De Vlaamse voedselstrategie krijgt concreet vorm door middel van voedseldeals. Dat zijn hefboomacties die impact kunnen hebben op meerdere strategische doelstellingen en die bestaande leemtes vullen. Diverse actoren in het voedselsysteem engageren zich om eraan te werken.
In een interactief dashboard kunt u de actuele stand van zaken van de deals opvolgen. Onderaan vindt u ook een korte samenvatting van de verschillende deals.
- Dashboard voedseldeals
- Eerlijke prijzen: Samen werken aan eerlijke prijsvorming en echte prijzen
- Voedselhubs: Sociale distributieplatformen structureel uitbouwen, verankeren en transformeren naar circulaire voedselhubs
- Voedselomgeving: Naar gezonde en duurzame voedselomgevingen in de Vlaamse publieke ruimte
- Catering: Gezonde, duurzame en betaalbare voedingspatronen aanmoedigen via diverse catering-settings
- Jeugd: Toegang van kinderen en jongeren tot voldoende, gezonde en duurzame voeding garanderen
- Agro-ecologie: Agro-ecologie in het Vlaamse voedselsysteem: kansen stimuleren, hindernissen wegwerken
- Lokaal voedselbeleid: Voedselstrategieën op lokaal, regionaal en provinciaal niveau
Dashboard voedseldeals
De Vlaamse voedselstrategie en bijhorende doelstellingen worden doorvertaald in concrete hefboomacties rond bepaalde thema’s: de voedeldeals. We hebben alle informatie omtrent de deals ondergebracht in een eiwitdashboard dat twee keer per jaar een update krijgt.
Het dashboard toont niet alle acties vanuit de voedselstrategie. Zo zijn de projecten van voedselveranderaars en acties van de voedselwerven er niet in opgenomen. Het geeft dus geen volledig beeld van alle acties onder de vlag van de Vlaamse voedselstrategie.
Het dashboard omvat niet alle acties in het veld rond het thema van de deal, maar enkel de acties die vanuit de deal zijn ontsproten/aan de deal worden gekoppeld. De 'andere acties' hebben we bij de huidige beschrijving van de deals weggelaten.
In het dashboard kunt u de data verder verkennen zoals u dat wilt. Ga naar ons interactieve dashboard en pas de filters aan voor uw ideale weergave: Dashboard voedseldeals
Deal eerlijke prijzen: Samen werken aan eerlijke prijsvorming en echte prijzen
Onze voedselprijzen houden vaak geen rekening met de kosten die de maatschappij draagt op vlak van milieu, klimaat en gezondheid. Ook de producent krijgt vaak geen billijke vergoeding. Daarom willen we met deze deal stappen zetten om een eerlijke prijs(vorming) te verkrijgen voor alle schakels in de keten en zo te komen tot ‘ware/echte’ prijzen, die externe kosten in rekening brengen. We kijken met de partners zowel naar wat er mogelijk is in Vlaanderen, als wat er gebeurt op federaal en Europees vlak.
Deal voedselhubs: Sociale distributieplatformen structureel uitbouwen, verankeren en transformeren naar circulaire voedselhubs
Onze sociale distributieplatformen helpen voedselbanken om voedselarmoede aan te pakken. Met deze deal willen we sociale distributieplatformen ondersteunen om door te groeien naar (boven)lokale voedselhubs. Dat zijn fysieke en digitale plekken die voedseloverschotten optimaal benutten en inzetten op sociale herverdeling. Zo verminderen ze voedselverlies en ontstaat er een duurzame, sociale en circulaire economie. Hierbij versterken we ook de samenwerking met voedselbanken.
Concreet streven we ernaar dat tegen 2025 overal in Vlaanderen distributieplatformen actief zijn als circulaire voedselhubs. We ontwikkelden hiervoor al een eerste model en werken momenteel samen met de sociale distributieplatformen om de transitie naar een voedselhub te voltooien.
Deal voedselomgeving: Naar gezonde en duurzame voedselomgevingen in de Vlaamse publieke ruimte
Onze voedselomgeving – thuis, op school, onderweg, op het werk of in restaurants – moet gezondere en duurzamere voedingspatronen stimuleren. Deze deal bundelt inzichten uit verschillende projecten, zodat partners elkaar kunnen versterken en impact kunnen maken.
We brengen de voedselomgeving in Vlaanderen gedetailleerd in kaart, identificeren kansrijke gebieden en ondersteunen lokale besturen bij het inzetten van effectieve interventies. Hiervoor gebruiken we onder meer studies (Sciensano, Food-EPI), burgerwetenschap ('De Grote Voedselkaart'), juridische instrumenten en praktische tools zoals de Hap&Stap-upgrade (Walkabilityscoretool). Finaal krijgen lokale overheden ook hulp om via participatie van burgers de voedselomgeving daadwerkelijk gezonder en duurzamer te maken.
Deal catering: Gezonde, duurzame en betaalbare voedingspatronen aanmoedigen via diverse catering-settings
Gezonde voedingspatronen zijn duidelijk omschreven in de voedingsdriehoek en bijhorende richtlijnen. De volgende stap is om deze ook effectief in de praktijk te brengen. Met deze deal willen we een gezond, duurzaam én betaalbaar voedingsaanbod stimuleren, rekening houdend met haalbaarheid en prijszetting.
Concreet vertrekken we als Vlaamse overheid van onze eigen publieke cateraar (Het Facilitair Bedrijf) om vast te stellen hoe we vandaag al duurzame catering stimuleren. Parallel zetten we een lerend netwerk op om in kaart te brengen hoe we duurzame catering kunnen doorvertalen naar lokale besturen en cateraars in scholen, zorginstellingen en bedrijven. Op deze manier proberen we handvatten te geven voor een duurzame en gezonde catering.
Deal jeugd: Toegang van kinderen en jongeren tot voldoende, gezonde en duurzame voeding garanderen
Niet alle kinderen en jongeren in Vlaanderen hebben vandaag toegang tot voldoende, gezonde en duurzame voeding. Daarom willen we met deze deal structureel zorgen voor betere toegang tot voeding op school, met extra aandacht voor kwetsbare leerlingen.
We brengen bestaande initiatieven samen en ontwikkelen op basis van lokale best practices een bredere aanpak voor Vlaanderen. We bekijken met alle partners wat haalbaar is in scholen, maar ook hoe we dit verder kunnen uitbreiden naar andere settings zoals vrije tijd.
Deal agro-ecologie: Agro-ecologie in het Vlaamse voedselsysteem: kansen stimuleren, hindernissen wegwerken
Agro-ecologie krijgt steeds meer aandacht binnen het Vlaamse voedselsysteem. Toch blijven er nog hindernissen bestaan die landbouwers beletten om agro-ecologische principes op grotere schaal toe te passen.
In deze deal willen we agro-ecologie beter bekend maken en landbouwers ondersteunen om innovatieve agro-ecologische praktijken verder uit te bouwen. Samen met partners uit onderzoek, landbouw en beleid onderzoeken we hoe agro-ecologie verder opgeschaald en gestimuleerd kan worden in Vlaanderen, met aandacht voor zowel inhoudelijke als beleidsmatige vernieuwing.
In het kader hiervan werd al een publiek beschikbare presentatie opgemaakt ter promotie van de agro-ecologie, werd er gewerkt aan meer aandacht voor agro-ecologie in de verschillende onderwijsvormen in Vlaanderen en werden enkele onderzoeksopdrachten opgezet.
Deal lokaal voedselbeleid: Voedselstrategieën op lokaal, regionaal en provinciaal niveau
Deze deal zorgt ervoor dat de Vlaamse voedselstrategie concreet vertaald wordt naar lokale besturen, zodat zij hiermee aan de slag kunnen en daarbij ondersteund worden waar nodig. We streven ook naar een betere beleidscoherentie tussen lokale, provinciale en regionale niveaus én tussen verschillende beleidssectoren.
Concreet willen we tegen 2025 dat lokale voedselstrategieën opgenomen zijn in de bestuursakkoorden van minstens de helft van de Vlaamse gemeenten en alle provincies. Tegen 2029 willen we dat minstens een kwart van de gemeenten effectief aan een lokale voedselstrategie werkt.
Hiervoor organiseerden we al webinars en overlegmomenten en ondersteunen we lokale besturen actief via specifieke projectoproepen en communicatieacties. In het kader van deze deal zal binnenkort een lerend netwerk opgezet worden voor het verder uitdiepen van voedselstrategieën binnen lokale besturen.
