Realisaties EFMZV 2014-2020

EFMZV 2014-2020

Begunstigden EFMZV

In uitvoering van artikel 119(2) van Verordening (EU) nr. 508/2014 worden in onderstaand overzicht de steunbedragen weergegeven die aan begunstigden werden toegekend op basis van het Programma EFMZV.

Voor een recent overzicht van alle Vlaamse projecten die financiële steun ontvangen hebben, inclusief individuele steunaanvragen, raadpleeg de lijst van begunstigden:

Het overzicht van de begunstigden en ontvangen steun van de Waalse Gemeenschap kan u raadplegen via SPW Wallonie agriculture

Concrete acties

Enkele projecten die steun ontvangen hebben van het EFMZV worden in meer detail toegelicht. Het betreft hier enkel projecten die van collectief belang zijn.

VSAT (2015 - 2016)

zeevisserijschip

Een Very Small Aperture Terminal (VSAT) is een grondstation dat draadloos in verbinding staat met een communicatiesatelliet. Het grondstation gebruikt voor het zenden en ontvangen een kleine, meestal parabolische schotel. De scheepsvaart is één van de toepassingen waarvoor VSAT wordt gebruikt, door de nood aan datacommunicatie van/naar verafgelegen gebruikers. Gezien het belang van de installatie van de VSAT aan boord van Belgische vissersvaartuigen, werd een projectvoorstel ingediend met volgende doelstellingen:

  • de algemene verspreiding binnen de Belgische visserijvloot van een compleet en veilig werkend communicatiesysteem om de veiligheid aan boord van vissersvaartuigen te verbeteren wanneer ze op zee varen en de daarbij horende manoeuvres uitvoeren;
  • de sector sensibiliseren en een preventief beleid voor de veiligheid aan boord van vissersvaartuigen promoten;
  • bemanningsleden de kans geven om tijdens rustmomenten contact te houden met familie en vrienden.

De VSAT werd via ondersteuning door het EFMZV/FIVA en het Zeevissersfonds succesvol geïnstalleerd aan boord van alle vaartuigen uit het midden- en groot vlootsegment.

Very Small Aperture Terminal
Looptijd: 01/05/2015 tot 31/12/2016
Promotor: Rederscentrale Cv
Contactpersoon: Sander Meyns
Meer info: sander.meyns@rederscentrale.be
Projectbedrag: € 995.575
Bijdrage van de Unie: 37,50% (€ 373.340,63)
Projectcode: 15/UP1/01/Div

VALDUVIS Go Live! (2016)

Een instrument om de duurzaamheid van visserijactiviteit te meten en zichtbaar te maken

vissers aan het werk op de boot

VALDUVIS is een tool om de sociale, economische én ecologische duurzaamheid van de Vlaamse visserij op een genuanceerde manier te bepalen. In VALDUVIS I ontwikkelde het ILVO de methodologie om duurzaamheidsscores te berekenen tot op tripniveau. Vervolgens werden verschillende toepassingen voor VALDUVIS geïdentificeerd: VALDUVIS als leerinstrument, VALDUVIS als monitoringstool en VALDUVIS als marktinstrument. In VALDUVIS II werd het leerinstrument VALDUVIS ontwikkeld en werd het systeem in de praktijk getest in samenwerking met een viertal pilootvaartuigen. Daarnaast werd een online platform ontworpen waarop reders hun duurzaamheidsscores konden raadplegen. VALDUVIS Go Live! heeft als finale doelstelling het volledig geautomatiseerd laten verlopen van de VALDUVIS-duurzaamheidsberekeningen voor de hele Vlaamse vloot: van het uitwisselen van tripdata op vaartuigniveau tot het publiceren van syntheserapporten met duurzaamheidsscores op de VALDUVIS-server. Daarnaast worden de eerste stappen gezet om VALDUVIS in te zetten als ondersteuning van een marktinstrument.

Valduvis Go Live! Een instrument om de duurzaamheid van visserijactiviteit te meten en zichtbaar te maken
Looptijd: 01/01/2016 tot 31/12/2016
Promotor: EV ILVO
Contactpersoon: Bart Sonck
Meer info: Bart.sonck@ilvo.vlaanderen.be
Projectbedrag: € 244.400,00
Bijdrage van de Unie: 50% (€ 122.200,00)
Projectcode: 15/UP5/02/Div    

Aanleg vlottende steigers - fase 3 (2016 - 2017)

In een 1e en 2e fase van dit project werden in totaal 72m vlottende steigers ter hoogte van de stedelijke vismijn van Nieuwport aangelegd. Deze 3e fase voorziet in een uitbreiding met 18m vlottende steigers. Er wordt in de 3e fase ook een toegangshelling met bijhorende vlottende steiger aan de zeezijde van de vismijn aangelegd.

Door de vlottende steigers zal een nieuwe generatie vissersvaartuigen nu veiliger kunnen aanmeren aan de stedelijke vismijn van Nieuwpoort. Daardoor verbetert de toegankelijkheid en ook de werkomstandigheden, in het bijzonder voor de kleine vissersboten die op een duurzame manier vissen.

Aanleg vlottende steigers - fase 3
Looptijd: 01/10/2016 tot 31/12/2017
Promotor: Stad Nieuwpoort
Contactpersoon:

Ing. Frederik Gunst, afdelingshoofd technische dienst stad Nieuwpoort

Kris Vandecasteele, schepen stad Nieuwpoort

Meer info:

Frederik.gunst@nieuwpoort.be

Kris.vandecasteele@nieuwpoort.be

Projectbedrag: € 141.000,00
Bijdrage van de Unie:

20% (€ 28.200,00)

 

Projectcode: 16/UP1/03/Hu

Productie- en Marketingplan Rederscentrale (2017)

redercentrale logo

Jaarlijks maakt de Rederscentrale als producentenorganisatie (PO) in de visserijsector een productie- en marketingplan (PMP) op. Dit document komt tegemoet aan de vereisten van Verordening (EU) 1379/2013 van het Europees Parlement en de Raad houdende een gemeenschappelijke marktordening (GMO) voor visserij- en aquacultuurproducten.

In de GMO krijgen producentenorganisaties een centrale rol om de doelstellingen van het Gemeenschappelijk Visserijbeleid (GVB) te bereiken. Hun productie- en marketingplannen spelen daarbij een belangrijke rol. Het PMP van de Rederscentrale voor het jaar 2017 bevat dan ook een strategie, acties en controlemogelijkheden om deze doelstellingen te kunnen halen.

Productie- en Marketingplan Rederscentrale
Looptijd: 01/01/2017 tot 31/12/2017
Promotor: Rederscentrale Cv
Contactpersoon: Sander Meyns
Meer info: sander.meyns@rederscentrale.be
Projectbedrag: €80.000
Bijdrage van de Unie: 37.50% (€30.000)
Projectcode: 17/UP5/23/Div

LED (2017)

ledlamp

In vergelijking met de gewone halogeenlampen is LED veel milieuvriendelijker. Bij het productieproces van ledlampen wordt er geen zwavel gebruikt en ledlampen bevatten geen fluorescerend poeder, kwikdampen en andere gevaarlijke metalen zoals bij spaarlampen en TL-lampen. Verder zijn de lampen volledig recycleerbaar en vermindert de totale CO2-uitstoot omdat ledlampen minder energie verbruiken. In een recent wetenschappelijk rapport werd berekend dat de totale CO2-uitstoot met 50% gereduceerd kan worden als we alle lampen zouden vervangen door ledlampen. Aangezien het vermogen van een ledlamp slechts 90 watt bedraagt ten opzichte van 1.000 watt bij een halogeenlamp, levert dit ook een brandstofbesparing op van 2.000 tot 3.000 liter per jaar.

Naast een lager verbruik, heeft de gemiddelde ledlamp ook een langere levensduur dan een gewone lamp of spaarlamp. Een ledlamp zou zonder problemen een tiental jaren mee moeten kunnen. De traditionele lampen aan boord moeten geregeld vervangen worden. Vrijwel elke reis is er een lamp die het begeeft, zeker als er storm is. 

De Rederscentrale is er nog steeds van overtuigd dat ledverlichting aan boord een meerwaarde betekent voor onze visserijsector en heeft daarom een projectvoorstel onder het EFMZV ingediend. Dit project werd in de loop van 2017 goedgekeurd. Het is de bedoeling om tegen midden 2018 zoveel mogelijk vissersvaartuigen uit te rusten met duurzame ledverlichting.

LED
Looptijd: 01/02/2017 tot 31/12/2017
Promotor: Rederscentrale Cv
Contactpersoon: Sander Meyns
Meer info: sander.meyns@rederscentrale.be
Projectbedrag: €713.224,20
Bijdrage van de Unie: 37,50% (€267.459,08)
Projectcode: 17/UP1/04/Div

GEOVIS (2016–2018)

Het online platform voor richtlijnen, beperkingen en maatregelen voor de visserij in één oogopslag

vissersboot op volle zee

Waar kunnen we in de toekomst nog vissen? Wat verliezen we aan visgronden door de urbanisatie van de Noordzee? En wat doen we al om de paaigronden van tong te beschermen? Deze vragen vormen de kern van het GEOVIS-project, waarbij een platform gecreëerd wordt om de sector inzicht te bieden in de toenemende ruimtelijke organisatie van de maritieme activiteiten op zee.

Doel

Het GEOVIS-project heeft als doel om de beschikbare informatie (zowel wetenschappelijke informatie, informatie uit de sector, als wetgeving) over de Belgische visgronden te groeperen en cartografisch te visualiseren in één online systeem dat toegankelijk is voor sector en beleid. Dit kan in functie zijn van conflictsituaties en restricties, of om het belang van bepaalde gebieden voor de Belgische visserij aan te tonen. De Belgische visserijsector is immers actief over een uitgestrekt gebied, waarbij het vooral voorbij de grenzen van de Belgische jurisdictie extra nuttig is om alle relevante beleids- en sectorinformatie in één systeem onder te brengen.

Verschillende modules

Dit geografisch platform biedt de mogelijkheid om nuttige informatie te groeperen in één medium, en zal verschillende modules omvatten. Enerzijds is er de kartering van de Natura 2000-gebieden en de mogelijke ruimtebeperkingen voor de visserij. Anderzijds wordt het economische belang van Belgische visgronden in en rond deze marien beschermde gebieden bepaald. Een speciale focus zal ook liggen op het in kaart brengen van de paaigronden van tong en de inspanningen die de sector doet om hiermee rekening te houden.

GEOVIS: online platform voor richtlijnen, beperkingen en maatregelen voor de visserij in één oogopslag
Looptijd: 01/11/2016 - 01/11/2018
Promotor: EV ILVO
Contactpersoon: Gert Vanhoey
Meer info: gert.vanhoey@ilvo.vlaanderen.be
Projectbedrag:  €242.665,00
Bijdrage van de Unie: 50% (€121.332,5)
Projectcode: 16/UP1/14/Div

Edulis: offshore mosselkweek in windmolenparken (2016 - 2018)

foto mosselen

Edulis: offshore mosselkweek in windmolenparken is een samenwerking tussen de UGent, het Instituut voor Landbouw-, Visserij- en Voedingsonderzoek (ILVO), vijf private partners: Belwind, Brevisco, C-Power, Colruyt Group en DEME Group, en een derde onderzoekspartner: OD Natuur. Edulis onderzoekt de haalbaarheid van mosselkweek in de offshore windmolenparken, 30 tot 50 kilometer van de Belgische kust. Dit ambitieuze pilootproject wordt grotendeels gefinancierd met private middelen en gefaciliteerd met Vlaamse en Europese steun.

In mei 2017 werd een eerste experimenteel mosselkweeksysteem geïnstalleerd in het windmolenpark van C-Power. Op deze locatie worden de invang van mosselzaad en de verdere mosselgroei gemonitord. De resultaten van regelmatige staalnames worden gelinkt aan de omgevingsfactoren om de mosselgroei in kaart te kunnen brengen.

In november 2017 werd een tweede mosselkweeksysteem geplaatst in de concessie van Belwind. Aan de hand van geïntegreerde krachtenmeters worden de krachten gemeten die de zee uitoefent op de mossellijn. Door deze resultaten te koppelen aan de stromingen en de golfcondities, kunnen de minimale vereisten voor een mosselkweeksysteem bepaald worden en kan het ontwerp geoptimaliseerd worden.

Tegen eind 2018 moet er duidelijkheid zijn over:

  • de biologische haalbaarheid van offshore mosselkweek in de Belgische Noordzee;
  • de technische haalbaarheid van en vereisten voor een offshore mosselkweeksysteem, geschikt voor gebruik op woeste zee;
  • de mogelijkheden om mosselkweek te integreren met de bestaande activiteiten in windmolenparken;
  • de winstgevendheid van commerciële offshore mosselkweek;
  • de duurzaamheid van offshore mosselkweek en de impact op de zeewaterkwaliteit.
Edulis: offshore mosselkweek in windmolenparken
Looptijd: 01/09/2016 - 31/08/2019
Promotor: UGent
Contactpersoon: Sara.DeVos@UGent.be
Projectbedrag: €1.477.644
Bijdrage van de Unie: €207.530 (14%)
Projectcode: 16/UP2/05/Aqua

Foto copyright Edulis - Gust Lesage - DEME Group

Value@Sea: Geïntegreerde teelt van extractieve aquacultuursoorten

longline systeem: kabel onder waterlijn tss boeien met gevulde sokken met schelpdieren

Het onderzoeksproject Value@sea bestudeert de haalbaarheid van drie extractieve aquacultuursoorten in één nearshore open zeegebied in het Belgisch deel van de Noordzee. Het project is een unieke samenwerking tussen ILVO als projecttrekker met de partners UGent, Colruyt Group, Sioen Industries, Brevisco en Lobster Fish.

5 kilometer uit de kust van Nieuwpoort worden installatie- en kweekexperimenten uitgevoerd. Voor de kweek van de schelpdieren is een longline systeem aangelegd: een horizontale kabel die enkele meters onder de waterlijn wordt gespannen en vastgehouden tussen boeien. Over deze ‘waslijn’ hangen verticale touwen en lange ‘sokken’ gevuld met schelpdieren. De verschillende lokale zeewiervarianten worden op speciaal daarvoor ontwikkeld geotextiel gekweekt, dat eveneens onder de waterlijn wordt neergelaten, zwevend tussen boeien.

Het eindresultaat moet een kweeksysteem zijn voor zeewieren en schelpdieren voor toepassing op open zee onder moeilijke omstandigheden, zoals de Noordzee. Het systeem kan als basis dienen voor de commerciële uitbouw van offshore-aquacultuur, de creatie van nieuwe jobs en de lokale productie van duurzame en traceerbare zeewieren en schelpdieren. Ten slotte wordt verwacht dat deze activiteit mee kan helpen het eutrofiëringsprobleem in de Noordzee op te lossen.

VALUE@SEA: geïntegreerde teelt van extractieve aquacultuursoorten
Looptijd: 01/04/2017 – 30/09/2019
Promotor: EV ILVO
Contactpersoon: Daan Delbare
Meer info: daan.delbare@ilvo.vlaanderen.be
Projectbedrag: €641.861,75
Bijdrage van de Unie: 27,27% (€175.035,7)
Projectcode: 16/UP2/04/Aqua

MaViTrans (2017 - 2019)

visveiling

MaViTrans staat voor ‘markterkenning voor een visserij in transitie’. Het project wil ertoe komen dat zo veel mogelijk vissers en reders in de visserijsector duurzaamheid  erkennen. Daarvoor krijgen individuele vaartuigen een duurzaamheidsbeoordeling op basis van de Valduvis-tool. Bedoeling is zowel de individuele Vlaamse rederijen als de gehele vloot verder te verduurzamen.

Reders worden gestimuleerd om deel te nemen aan wetenschappelijk onderbouwde verbetertrajecten. Daarin werkt ILVO vaartuig-specifieke duurzaamheidsadviezen uit in samenspraak met de reder. Deze adviezen zijn gebaseerd op de kennis en ervaring die werd opgebouwd in voorgaande VALDUVIS-projecten en op nieuwe inzichten die ontstaan zijn uit de gesprekken tussen onderzoekers en reders. Wanneer een reder zich vrijwillig engageert om de duurzaamheid van zijn of haar vaartuig te verbeteren en hij aan een aantal bepalingen voldoet, krijgt het vaartuig de duurzaamheidserkenning die zichtbaar moet worden bij de verkoop van de vangst.

MaViTrans
Looptijd: 01/05/2017 tot 30/04/2019
Promotor: Rederscentrale Cv
Contactpersoon: Sander Meyns
Meer info: sander.meyns@rederscentrale.be
Projectbedrag: €250.363,00
Bijdrage van de Unie: 37,50% (€93.886,13)
Projectcode: 17/UP5/13/Div

Combituig (2017 - 2019)

combituig

Het project Combituig omvat innovatieve, technische innovaties in de boomkorvisserij met als doel de bijvangsten te reduceren en overleving te verbeteren. Met dit project willen de sector en ILVO enkele technische innovaties ontwikkelen en uittesten. Hiervoor werden 3 trajecten uitgewerkt:

  • traject A zal innovaties testen die moeten voorkomen dat knelpuntsoorten en andere bijvangsten het net binnenkomen. Mogelijke opties hier zijn het gebruik van licht of mechanische stimuli in de boomopening om rondvis te verjagen;
  • traject B focust op het verbeteren van de selectiviteit van het net, door gebruik te maken van (een combinatie van) panelen en andere soorten netmateriaal en maasgroottes om zo de gevangen knelpuntsoorten en andere bijvangst te laten ontsnappen;
  • in Traject C wordt nagegaan welke aanpassingen de overleving verbeteren. Ook het effect van de trekduur, sorteertijd, de organisatie aan boord en de omgevingsparameters op de overleving zal hierbij bekeken worden.

Het project beoogt een intensieve communicatie en sterke participatie van de sector, via de intensivering van de Kenniskring ’Innoverend Vissen’ en veelvuldige individuele en gezamenlijke overleg- en planningsmomenten met geïnteresseerde vissers, reders en Rederscentrale (zowel op het ILVO, aan boord als via sociale media). 

Combituig
Looptijd: 01/07/2017 tot 31/12/2019
Promotor: EV ILVO
Contactpersoon: Bart Sonck
Meer info: Bart.sonck@ilvo.vlaanderen.be
Projectbedrag: €740.921,00
Bijdrage van de Unie: 50% (€370.460,50)
Projectcode: 17/UP1/10/Div

Haalbaarheidsstudie Landbased Aquaculture in Vlaanderen - HaLAVla (2017 - 2019)

Aquacultuur vlaanderen

In het kader van Unieprioriteit 2 (EFMZV) wordt een haalbaarheidsstudie uitgevoerd met betrekking tot land-based aquacultuur in Vlaanderen (HaLAVla). Deze studie zal ons toelaten om de meest geschikte locaties voor economisch duurzame aquacultuur te identificeren. Dit wordt gerealiseerd door het in kaart brengen van een waardevolle combinatie aan overschotten zoals warmte, water en nutriënten, terwijl rekening gehouden wordt met de logistieke mogelijkheden en het wettelijk kader. Het is de bedoeling dat de weg naar een businessplan voor duurzame aquacultuur op deze manier wordt vrijgemaakt.

We hopen op de identificatie van minstens 10 geschikte locaties in Vlaanderen om de stijgende vraag aan voedsel en bovendien de vraag naar een circulaire economie in te vullen zoals gedefinieerd staat in de visie 2050 van de Vlaamse Regering.

Bekijk het eindrapport HaLAVla

HaLaVla
Looptijd: 01/04/2017 tot 31/03/2019
Promotor: INAGRO vzw/KULeuven
Contactpersoon: Wouter Merckx
Meer info: wouter.merckx@kuleuven.be
Projectbedrag: €50.000,00
Bijdrage van de Unie: 50% (€25.000,00)
Projectcode: 16/UP2/03/Aqua

IMTAC-VL (2017 - 2019)

open landschap met aquacultuurvijver

Commerciële aquacultuur wordt in het algemeen als ‘zeer beperkt’ beschouwd in België. Niettemin kan industriële synergie (de combinatie van verschillende industriële activiteiten) de mogelijkheid creëren om ruimte-, energie- en kostenefficiënter te zijn, en de ontwikkeling van ‘landbased aquaculture’ te faciliteren. Bovendien zijn industriële operaties, dankzij de huidige technologie, niet noodzakelijk onverenigbaar met duurzaamheid en maatschappelijke activiteiten.

Sibelco is een Belgische multinational die als hoofdactiviteit de ontginning van silicium heeft. Als gevolg van de verwijdering van zand ontstaan er grote en diepe waterbassins. Voor de huidige plassen, over een gebied van 1000 hectare en met goede waterkwaliteit, wordt gezocht naar een nieuwe invulling. Aquacultuur kan daarin voorzien.

Met financiering van de Europese Unie en Vlaamse overheid (Agentschap Landbouw en Zeevisserij), werken Sibelco en KU Leuven samen om de haalbaarheid van ‘landbased aquaculture’ te bestuderen en te ontwikkelen in het gebied van Dessel-Mol. In vergelijking met traditionele technieken voor aquatische teelt, wordt het zogenaamde Recirculating Aquaculture System (RAS) beschouwd als een duurzamer alternatief. Met een RAS-systeem kan tot 90% van het water hergebruikt worden en zijn alle teeltparameters goed controleerbaar. De restfractie kan hergebruikt worden, bv. als meststof voor tomaten of op akkers.

Met deze inrichting kan Sibelco de visteelt van warm water voorzien en kan het onafhankelijk van het seizoen de watertemperatuur bepalen en bijsturen. Op deze manier kan het winnen van ruwe grondstoffen en aquacultuur gecombineerd worden, wat leidt tot een economische meerwaarde en de duurzame productie van hoogwaardige voeding.

IMTAC-VL
Looptijd: 2017 - 2019
Promotor: KULeuven
Contactpersoon: Wouter Merckx
Meer info: Wouter.merckx@kuleuven.be
Projectbedrag: €430.780
Bijdrage van de Unie: €150.000 (34,8%)
Projectcode: 16/UP2/06/Aqua

VISIM (2019 - 2020)

beeldherkenningstechnieken voor soortherkenning

Toepasbaarheid van een elektronische monitoring methode en self-sampling om biologische gegevens te verzamelen die de bestandevaluaties moeten verbeteren en de uitzonderingen bij de aanlandingsverplichting moeten ondersteunen (acroniem ‘VISIM’).

Het project ‘VISIM’ wil de mogelijkheden onderzoeken om door middel van  beeldherkenningstechnieken een systeem te ontwikkelen waarbij met hoge nauwkeurigheid aan lengtemeting en soortherkenning kan gedaan worden voor vissen die op een lopende band getransporteerd worden.  Er zal onderzocht worden wat de mogelijkheden en gevolgen zijn van de implementatie van deze technieken in de Belgische visserijsector voor de betreffende soortenidentificatie en lengtemetingen. Bovendien wordt bekeken hoe men via deze weg self-sampling kan introduceren in de Belgische visserij. Dit project kan er ook voor zorgen dat een grotere hoeveelheid relevante en bruikbare data beschikbaar wordt voor zowel de visserijsector als de wetenschappelijke instellingen. Tot slot heeft dit project ook als doel om meer data te verkrijgen van data-limited soorten in de visserijsector, zoals voor onder andere tarbot en griet. Dat kan een beter beeld opleveren over hun populatiegroottes. 

VISIM
Looptijd: 01/09/2018 tot 31/12/2020
Promotor: EV ILVO
Contactpersoon: Justin Defever
Meer info: justin.defever@ilvo.vlaanderen.be
Projectbedrag: €120.593,50
Bijdrage van de Unie: €60.296,75 (50%)
Projectcode: 18/UP1/11/Div

VISTools I & II - Leer eenvoudig meer uit je eigen visserij (2018 - 2020)

3 mannen op een vissersboot bij een laptop

Verschillende taken die een schipper of reder moeten uitvoeren om de visserij-activiteiten op te volgen gebeuren nog vaak op papier. Zo worden de vangsten in een logboek neergeschreven en wordt de inhoud en de locatie van de viskisten in het visruim eveneens neergepend in een boekje. Na een trip berekent de reder (of de boekhouder) de winstgevendheid gebaseerd op de besomming en de gemaakte kosten. De reder heeft hierbij een overzicht van de resultaten op tripniveau, maar  kan met deze informatie moeilijk bepalen welke slepen of gebieden het meest winstgevend zijn en hoe er efficiënter bespaard kan worden op bepaalde kosten (bv. brandstofverbruik). Dit terwijl er op een vissersvaartuig wel degelijk toegang is tot verschillende informatiebronnen die, gecombineerd, deze vragen direct zouden kunnen beantwoorden. De vangst wordt opgeslagen in de elektronische weegschaal, de GPS geeft de positie weer, de trekkrachtmeter en dieptemeter volgen de visserij-activiteiten op en het brandstofverbruik kan gemeten worden via de econometer. Deze sensoren verzamelen nuttige gegevens, maar ze worden nergens verzameld of verwerkt. 

VISTools I & II  heeft als doel om de cijfers uit deze sensoren automatisch te verzamelen en hieruit nuttige informatie te halen voor gebruik door schippers en reders. Hierbij gaat het o.a. over het opvolgen van de opbrengst, de vangstsamenstelling en het brandstofverbruik tot op sleepniveau. Deze informatie kan binnenkort dankzij het VISTools project met behulp van kaarten weergegeven worden, waardoor de opbrengsten of vangsten per visgrond in detail nagegaan kunnen worden.  Deze informatie is real-time te volgen  via een applicatie op een computer op de brug of aan land. Met deze tool krijgen schippers en reders een gedetailleerd beeld van de visserij-activiteiten en kan beter bepaald worden wanneer bijsturing nodig is, dit alles met de nodige beveiliging natuurlijk.

Naast het ontwikkelen van de automatische dataverzameling en -verwerking wordt nog een tweede doel beoogd in het project, namelijk het digitaliseren van het visruimplan. In VISTools II  zal een ‘elektronisch visruimplan’ ontwikkeld worden waarmee de inhoud en de locatie van de viskisten in het visruim opgevolgd kan worden via een applicatie op een tablet.

VISTools I & II – Leer eenvoudig meer uit je eigen visserij
Looptijd: 01/09/2018 tot 30/06/2020
Promotor: EV ILVO
Contactpersoon: Bart Sonck
Meer info: bart.sonck@ilvo.vlaanderen.be
Projectbedrag: €49.982,5 – VISTools I
€75.293,0 – VISTools II
Bijdrage van de Unie: €24.991,25 (50%) – VISTools I
€37.646,50 (50%) – VISTools II
Projectcode: 18/UP1/04/Div & 18/UP1/17/Div

De ontwikkeling van een in-lijn analyseprocedure voor grondsmaak in RAS (2020 - 2022)

recirculerende aquacultuursystemen

De kweek van vis voor menselijke consumptie in aquacultuursystemen op het land wordt steeds belangrijker omwille van de toenemende vraag naar aquatische voeding en de pollutie van natuurlijke wateren. Recirculerende aquacultuursystemen maken gebruik van biologische waterzuivering en kunnen tot 99% van het water hergebruiken. Nevenproducten van de biologische waterzuivering zijn onder andere componenten die grondsmaak veroorzaken in het water en de vis. De componenten geosmine en 2-methylisoborneol leveren met hun aardachtige smaak en geur de belangrijkste bijdrage. Mensen merken de grondsmaak reeds op bij zeer lage concentraties en ervaren deze als onaangenaam. Hoewel vis met grondsmaak geen gezondheidsrisico vormt, maakt het de vis niet verhandelbaar.

Momenteel kunnen de concentraties van geosmine en 2-methylisoborneol niet direct worden opgevolgd in het kweekproces. Meetapparatuur in gespecialiseerde laboratoria is nodig om de concentraties in het water te bepalen. Grondsmaak kan hierdoor enkel geëvalueerd door de visproducent in het eindproduct. Om de geosmine en 2-methylisoborneol te verwijderen uit de vis, wordt aan het einde van het productieproces een afzwemstap toegevoegd. Afhankelijk van de vissoort kan dit proces enkele weken tot maanden duren en is deze stap verantwoordelijk voor een belangrijke meerkost.

Dit project doelt op het ontwikkelen van een in-lijn routine analyseprocedure voor geosmine en 2-methylisoborneol die ingezet kan worden in een recirculerend aquacultuursysteem om het productieproces naar minimale concentraties te sturen in het water en in de geproduceerde vis. Het resultaat is een superieure productieomgeving en een beter eindproduct.

De ontwikkeling van een in-lijn analyseprocedure voor grondsmaak in RAS
Looptijd: 2020 - 2022
Promotor: KULeuven
Contactpersoon: Johan Martens
Meer info: johan.martens@kuleuven.be
Projectbedrag: €267.860
Bijdrage van de Unie: €133.930 (50%)
Projectcode: 19/UP2/06/Aqua

BioRAS kaviaar (2020 – 2023) 

Caulerpa lentillifera (copyright Mieke Eggermont)

Het onderzoeksproject ‘BioRAS kaviaar’ wil de geïntegreerde kweek van de tropische garnaal (P.vannamei) en het macrowier Caulerpa lentillifera (ook wel groene kaviaar genoemd) ontwikkelen, optimaliseren en valideren in combinatie met een smart monitoring systeem. Dit zowel in recirculatiesysteem (RAS) als in een biovlokkensysteem. 

Het projectvoorstel kadert in het ontwikkelen en op de markt brengen van nieuwe aquacultuursoorten met een grote marktpotentie, het introduceren van nieuwe en verbeterde processen tevens in het kader van het circulair hergebruik van nutriënten. 

De onderneming CreveTec zal binnen dit onderzoeksproject evalueren of een gecombineerde kweek in haar bestaande garnalenkwekerij op biovlokken technisch en economisch haalbaar is en opschalen bij positieve evaluatie. Voor het RAS-systeem wordt gelijklopend een demo-schaal productie-unit ontwikkeld.

Naast het bepalen van de optimale parameters en het effect op de waterkwaliteit van de garnalenkweeksystemen zal ook het wetgevend kader bekeken worden met betrekking tot Novel Food en het hergebruik van aquacultuurwater en zal een duurzaamheidsanalyse worden uitgevoerd.

IMTAC-VL
Looptijd: 2020 - 2023
Promotor: CreveTec
Contactpersoon: Mieke Eggermont
Meer info: mieke.eggermont@aatechnics.eu
Projectbedrag: €688.254,50
Bijdrage van de Unie: €190.440,02 (27,7%)
Projectcode: 19/UP2/20/Aqua

Shrimpbreed (2020 - 2022)

garnalen in een petrischaal

ILVO en Brevisco onderzoeken de technische en economische haalbaarheid van de kweek van de grijze garnaal (Crangon crangon) voor productdiversificatie. Daarmee hopen ze de basis te leggen voor de commerciële kweek van deze soort. Grijze garnaal wordt vandaag de dag voornamelijk als een gekookt product op de markt gebracht. Het aanbieden van een levend product biedt veel meer culinaire mogelijkheden.

De specifieke projectdoelstellingen zijn:

  • Het opschalen van de broedhuistechnieken voor deze soort. ILVO is reeds in staat om op laboschaal deze soort te kweken, maar er is nood aan onderzoek om na te gaan of deze methode kan toegepast worden op een commerciële schaal.
  • Ontwikkeling van een geschikte kweekmethode (tank design, filtratietechnieken en stockdensiteit) in de doorgroeifase (van post larve naar een commercieel product groter dan 7cm). Het initieel onderzoek zal gebeuren op het ILVO en een commerciële eenheid zal opgebouwd worden bij Brevisco.
  • Het is van belang de economische haalbaarheid en het vermarktingspotentieel van levende en/of verse ongekookte grijze garnaal in te schatten. Gezien Brevisco reeds actief is in de ganse keten: van vangst, verwerking tot verkoop van de PURUS garnaal, vormen zij de ideale partner.
  • Tenslotte is het de bedoeling om de voortgang en de resultaten van het project te verspreiden door te rapporteren via literatuur, pers en publicaties.
Shrimpbreed
Looptijd: 2020 - 2022
Promotor: ILVO
Contactpersoon: Daan Delbare
Meer info: daan.delbare@ilvo.vlaanderen.be
Projectbedrag: €372.797,30
Bijdrage van de Unie: €145.692,40 (39%)
Projectcode: 19/UP2/18/Aqua

Cheras (2019 – 2022)

Cheras roodschaarkreeft

Teelt van Australische roodschaarkreeften (Cherax quadricarinatus) in recirculatiesystemen: Optimalisatie van teeltparameters en rendabiliteitsstudie

De roodschaarkreeft is een tropische zoetwaterkreeft afkomstig uit Australië. Deze kreeften groeien snel, zelfs wanneer ze met relatief laagwaardige, vismeelarme voeders worden opgekweekt. Roodschaarkreeften tolereren hogere bezettingsdichtheden dan andere kreeftensoorten. Daarnaast hebben ze een hoog vleesrendement en een hoge marktwaarde. Vanwege deze eigenschappen vermoeden we dat deze soort potentieel heeft voor commerciële aquacultuur in Vlaanderen.

Odisee onderzoekt in dit project samen met partners PTI Kortrijk en Lambers-Seghers of Australische roodschaarkreeften in Vlaanderen gekweekt kunnen worden in gesloten recirculatiesystemen. Dit onderzoeksproject omvat verschillende werkpakketten. In het technisch luik gaan we op zoek naar de nutritionele eisen van roodschaarkreeften. Op basis van de onderzoeksresultaten zullen we een duurzaam kreeftenvoeder ontwikkelen zonder vismeel. Daarnaast zullen we bepalen wat de optimale lichtomstandigheden zijn voor de opkweek van deze kreeften. Vervolgens wordt ook de afzwemfase op punt gesteld, zodat we een optimale smaak van het eindproduct kunnen garanderen. Tot slot zal door middel van een rendabiliteitsstudie de economische haalbaarheid van de teelt in recirculatiesystemen worden onderzocht.

Cheras
Looptijd: 2019 - 2022
Promotor: Odisee (promotor), PTI Kortrijk, Lambers-Seghers
Contactpersoon: Thomas Abeel
Meer info: thomas.abeel@odisee.be
Projectbedrag: €284.764,54
Bijdrage van de Unie: 29,79% (€84.831,36)
Projectcode: 18/UP2/04/Aqua

Lotamarket (2020-2021)

Lota lota zoetwaterkabeljauw

De zoetwaterkabeljauw of Lota lota is een beloftevolle soort voor de Vlaamse aquacultuur. Na jaren van onderzoek rond de teelt technische vereisten door Odisee Hogeschool is er voldoende basiskennis verworven om de stap te zetten naar de commerciële productie.

Bij het uitschrijven van een bedrijfsplan, is een degelijke marktstudie die het mogelijke marktpotentieel op een onderbouwde manier weergeeft onontbeerlijk. De Odisee hogeschool heeft daarom, in samenwerking met het studiebureau Sustainable Aquaculture Solutions, de uitwerking van de marktstudie tot zich genomen. Hierdoor wordt aan geïnteresseerde kwekers of investeerders de nodige ondersteuning en informatie geboden die noodzakelijk is bij de overstap van de onderzoeksfase naar de commerciële productie. Deze info zal ondernemers ondersteunen bij het uitschrijven van een bedrijfsplan.

Lotamarket
Looptijd: 01/02/2020 – 31/03/2021
Promotor: Odisee
Contactpersoon: Wouter Meeus
Meer info: wouter.meeus@odisee.be
Projectbedrag: €22.289,66
Bijdrage van de Unie: 46,36% (€10.333,49)
Projectcode: 19/UP2/11/Aqua

Reprolota (2020 – 2023)

Reprolota voortplanting Lota lota

De zoetwaterkabeljauw of Lota lota is een inheemse vissoort met groot potentieel voor commerciële aquacultuur in Vlaanderen en Europa. Om een stabiele productie van deze soort mogelijk te maken is een gegarandeerde productie van vislarven in het broedhuis en vervolgens de aanvoer van jonge pootvissen naar kwekerijen noodzakelijk. Het is dan ook van cruciaal belang om de voortplanting van deze vissoort onder controle te krijgen.

De doelstelling van het project bestaat uit het standaardiseren en optimaliseren van de voortplanting van de zoetwaterkabeljauw (Lota lota) onder gecontroleerde omstandigheden. Concreet moeten praktijkgerichte vragen die aangeleverd zijn vanuit de sector, worden opgelost. Odisee zal bovendien bekijken of het mogelijk is om deze soort ook buiten het normale paaiseizoen te laten voortplanten. Door meerdere keren per jaar voortplanting te realiseren, willen we het hele jaar door een betrouwbare toelevering van jonge vissen garanderen aan kwekerijen. Kwekerijen met RAS systemen werken door middel van cohorten en dienen namelijk meerdere keren per jaar bevoorraad te worden met jonge vissen. Deze kennis en ervaring zal de sector meer productiemogelijkheden bieden en de slaagkans en rendabiliteit van hun kweekactiviteiten verhogen.  

Reprolota
Looptijd: 01/07/2020 – 30/06/2023
Promotor: Odisee (promotor), Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek.
Contactpersoon: Joachim Claeye
Meer info: joachim.claeye@odisee.be
Projectbedrag: €327.576,50
Bijdrage van de Unie: 44,13% (€144.559,51)
Projectcode: 19/UP2/14/Aqua

LED there be light (2021-2023)

LED there be light

Het project ‘LED there be Light’ heeft als doel innovaties te ontwikkelen en te optimaliseren in verschillende metiers die worden beoefend door Belgische vissers om bijvangsten te verminderen en/of commerciële vangsten te optimaliseren. Op deze manier zal het project de sector optimaal bijstaan in het omgaan met de aanlandplicht.

  • Traject A: Netinnovaties testen op vraag van de sector
    Innovatieve ideeën uit de boomkorsector testen en doorontwikkelen die 
    • voorkomen dat knelpuntsoorten en ander bijvangsten het net binnenkomen;
    • ervoor zorgen dat deze soorten uit het net kunnen ontsnappen;
    • vangsten van doelsoorten (en dus hun relatief aandeel in de vangst) vergroot.
  • Traject B: Licht in vistuig – Ontwikkeling en testen van innovaties
    Verwerken van lichtgevend netmateriaal, LEDs, en andere lichtbronnen in verschillende netontwerpen in verschillende visserijtechnieken die beoefend worden binnen de Belgische sector (boomkor-, borden-, flyshoot- en passieve visserij) om bijvangsten te verminderen en/of commerciële vangsten te optimaliseren.

Het project gebeurt in samenwerking met de Redercentrale en beoogt intensieve communicatie met en sterke participatie van de sector o.a. via de Kenniskring ‘Innoverend Vissen’. Alle bevindingen en resultaten worden gecommuniceerd met en naar de rest van de sector door overleg- en planningsmomenten met geïnteresseerde vissers, reders en de Rederscentrale. Er zal tevens internationaal afgestemd worden om kennis te delen en middelen efficiënt in te zetten.

LED there be Light
Looptijd: 2021 - 2023
Promotor: EV ILVO
Contactpersoon: Mattias Van Opstal
Meer info: mattias.vanopstal@ilvo.vlaanderen.be
Projectbedrag: €636.863,45
Bijdrage van de Unie: €318.431,72 (50%)
Projectcode: 21/UP1/09/Div

VISIM II (2022 – 2023) 

Machine om afmetingen vissen te scannen

In de afgelopen jaren heeft elektronisch monitoren aan belang gewonnen in het beheer van de visserij als een efficiënte manier om visserijactiviteiten in kaart te brengen en vangsten te monitoren. De huidige Belgische methode met zeegaande waarnemers dekt echter slechts een klein deel van de totale visserij-activiteiten, waardoor er behoefte is aan een intensiever bemonsteringsprogramma. Om hieraan tegemoet te komen, richt het VISIM II-project zich op het automatiseren van de verzameling van gegevens over soort-lengteverdeling met behulp van machine vision en artificiële intelligentie (AI).

Er is een prototype van een camerasysteem ontwikkeld en geïnstalleerd op de visveiling in Zeebrugge. Het instituut staat rechtstreeks in verbinding met het systeem om afbeeldingen van meer dan 15 vissoorten op te halen. Het systeem kan nauwkeurig visafbeeldingen onderscheiden en deze koppelen aan soorten aan de hand van ‘timestamps’. De gegevensverzameling is aanzienlijk en maakt effectieve detectie, tracking, segmentatie en classificatie van soorten mogelijk met voldoende gegevens.

AI wordt ook toegepast om vislijnen te bepalen voor nauwkeurige lengtemetingen. Bovendien wordt er gewerkt aan de ontwikkeling van een nieuw systeem met een compacte 3D-camera om de meetnauwkeurigheid te verbeteren. In de nabije toekomst zullen tests worden uitgevoerd met gemengde vangsten op een commercieel boomkorvaartuig.

VISIM II
Looptijd: 2022 - 2023
Promotor: EV ILVO
Contactpersoon: Sander Delacauw
Meer info: sander.delacauw@ilvo.vlaanderen.be
Projectbedrag: €432.915,82
Bijdrage van de Unie: €216.457,91 (50%)
Projectcode: 22/UP1/06/Div

Visserij Verduurzaamt Support II (2022-2023)

visserij verduurzaamt

Met het Visserij Verduurzaamt traject werkt de Vlaamse visserijsector collectief aan de ecologische, sociale en economische verduurzaming van de vloot. De evolutie wordt opgevolgd aan de hand van de VALDUVIS-tool die bestaat uit 10 indicatoren. Elke 3 jaar worden per indicator streefwaarden vastgelegd die behaald moeten worden om continue verbetering te stimuleren. Vaartuigen die aan bepaalde minimumwaarden voldoen, en zich toeleggen om de streefwaardes te behalen, krijgen een erkenning op de veilklok.

Binnen het huidige project worden de jaarlijkse duurzaamheidsscores (2021, 2022)  van de Vlaamse visserijsector berekend volgens de hernieuwde methodologie (VALDUVIS 2.0; ontwikkeld in Visserij Verduurzaamt Support (2019-2021)). Vervolgens wordt er in samenspraak met de reders een verbetertraject opgesteld.

Dit project is een nauwe samenwerking tussen de sector, het beleid en de wetenschappers.

Visserij Verduurzaamt Support II
Looptijd: 2022 - 2023
Promotor: EV ILVO
Contactpersoon: Ellen Pecceu
Meer info: ellen.pecceu@ilvo.vlaanderen.be
Projectbedrag: € 404.023,29
Bijdrage van de Unie € 202.011,65 (50%)
Projectcode: 22/UP1/05/Div
Delen: