Duurzaam watergebruik in de melkveehouderij

drinkbak

Op deze pagina:

Hoeveel water gebruikt de melkveesector?

kranen

De Vlaamse melkveesector staat in voor ongeveer 15% van het totale watergebruik in de Vlaamse land- en tuinbouw. Daarvan is ongeveer 69% drinkwater voor het vee, 29% wordt gebruikt voor de  reiniging en spoeling van de melkinstallatie en de koeltank en 2% gaat naar de reiniging van (melk)stallen en landbouwmachines.

Watergebruik op melkveebedrijven:

Watergebruik op melkveebedrijven: 69% drinkwater, 29% spoel- en reinigingswater melkwinning, 2% reinigingswater (melk)stallen en landbouwmachines

(bron: brochure VMM uitgave 2004: Elke druppel telt. Melkveehouderij)

Welke soorten water worden nu meestal gebruikt?

Er wordt vooral grondwater en leidingwater gebruikt en in mindere mate hemelwater. Oppervlaktewater en gezuiverd afvalwater vinden amper hun weg naar het melkveebedrijf.

De reiniging en spoeling van de melkinstallatie en de koeltank gebeurt vooral met grondwater (in bepaalde regio’s uit diepere lagen) of leidingwater. Voor drinkwater van het vee en zeker als reinigingswater voor stallen en machines wordt ook hemelwater gebruikt.

Aan welke kwaliteit moet het water voldoen?

Melk komt in de melkinstallatie rechtstreeks in contact met de resten van het spoelwater van de melkinstallatie. Het spoel- en reinigingswater van de melkinstallatie moet dan ook voldoen aan de normen van drinkwater.

De Integrale Kwaliteitszorg Melk (IKM) legt kwaliteitseisen op voor het drinkwater voor melkkoeien. Als er ander water dan leidingwater wordt gebruikt, legt IKM een tweejaarlijkse analyse op om de waterkwaliteit te bepalen en aan te tonen.

 

Tabel met de normen voor reinigingswater van de melkinstallatie en drinkwater voor de melkkoeien (norm te respecteren voor IKM) - Scheikundig onderzoek
Scheikundig onderzoek reinigingswater Drinkwater
nitriet

< 0,5 mg/l

< 1,0 mg/l
nitraat

< 50 mg/l

< 200 mg/l

 

Tabel met de normen voor reinigingswater van de melkinstallatie en drinkwater voor de melkkoeien (norm te respecteren voor IKM) - Bacteriologisch onderzoek
Bacteriologisch onderzoek reinigingswater Drinkwater
totaal kiemgetal 37 °C

< 100 KVE/ml

< 100 000 KVE/ml
coliformen

< 10 KVE /100ml

< 100 KVE/ml
E. coli

< 1 KVE /100 ml

-

 

Kwaliteitseisen waaraan het drinkwater voor kalveren en voor runderen vanaf 6 maanden oud het best voldoet - Scheikundig onderzoek

Eigenschap

Kalveren

Runderen (vanaf 6 m. oud)

Fysisch aspect

Helder, kleur- en reukloos

Helder, kleur- en reukloos

pH

6,5 - 8

 5,5 – 8,5

Geleidbaarheid

2.100 µS/cm

2.100 µS/cm

Totale hardheid

Max. 20°D

Max. 20°D

Fluoride

 -

≤ 2,0 mg/l

Chloride

≤ 100 mg/l

≤ 250 mg/l

Nitriet

≤ 1,0 mg/l

≤ 1,0 mg/l

Nitraat

≤ 100 mg/l

≤ 200 mg/l

Fosfaat

 -

≤ 2,0 mg/l

Sulfaat

≤ 250 mg/l

≤ 250 mg/l
Sulfide -

afwezig

Ammonium

≤ 2,0 mg/l

≤ 10 mg/l

Totaal ijzer

≤ 0,5 mg/l

≤ 2,5 mg/l

Mangaan

≤ 1,0 mg/l

≤ 1,0 mg/l

Magnesium

 -

≤ 50 mg/l

Calcium

 -

≤ 270 mg/l

Natrium

 ≤ 400 mg/l ≤ 400 mg/l

Zoutgehalte

 -

≤ 3.000 mg/l

Bron: DGZ - Dierengezondheidszorg Vlaanderen (update: 2021)

Kwaliteitseisen waaraan het drinkwater voor kalveren en voor runderen vanaf 6 maanden oud het best voldoet - Bacteriologisch onderzoek

Eigenschap

Kalveren

Runderen (vanaf 6 m. oud)

Totaal kiemgetal 22°C

< 10.000 KVE/ml

< 100.000 KVE/ml

Totaal kiemgetal 37°C

< 10.000 KVE/ml

< 100.000 KVE/ml

Coliformen

< 100 KVE/ml

< 100 KVE/ml

E. coli

< 10 KVE/ml

< 100 KVE/ml

Intestinale enterococcen 44°C

< 1 KVE/100ml

< 1 KVE/ 100ml

Sulfiet red. Clostridia

< 1 KVE/ 20ml

< 1 KVE/ 20ml

Clostridium perfringens

< 1 KVE/100ml

< 1 KVE/ 100ml

Schimmels/gisten

 < 10.000 KVE/ml < 10.000 KVE/ml

Salmonella sp.

 afwezig afwezig

Bron: DGZ - Dierengezondheidszorg Vlaanderen (update: 2021)

KVE: kolonievormende eenheden

Waarom is het belangrijk zuinig en verstandig om te gaan met water op mijn bedrijf?

Het wordt steeds moeilijker om een vergunning te krijgen voor het oppompen van grondwater. Bovendien is leidingwater vrij duur.

In de rubriek 'Duurzaam watergebruik – algemeen' vindt u meer informatie over het belang van duurzaam watergebruik.

Hoe ga ik op mijn bedrijf verstandig om met water?

Om spaarzaam om te springen met water kunt u:

Een wateraudit geeft u als veehouder inzicht in de waterstromen en toont u de alternatieve mogelijkheden voor uw bedrijf.

Meer info

Delen: