Duurzaam watergebruik in de fruitteelt

Lentenachtvorstberegening in de fruitaanplanting

lentenachtvorsteberegening

lentenachtvorsteberegening

Bron: pcfruit vzw – DAT – CdS

Op deze pagina:

Waarom focust de praktijkgids op duurzaam watergebruik in de fruitteelt?

Water is een essentieel element in het productieproces in de fruitteelt.

Water is een essentieel onderdeel voor de ontwikkeling van de fruitboom. Het zorgt er niet alleen voor dat de voedingstoffen kunnen opgenomen worden, maar de boom heeft het water ook nodig om de onttrokken CO2 uit de lucht om te zetten in suikers en zuurstof. De boom heeft bovendien een natuurlijk airconditioningsysteem waarbij hij water verdampt om oververhitting tegen te gaan. Water is bijgevolg een belangrijk element dat bepalend is voor de opbrengst en de kwaliteit van het fruit.

Irrigatie kan bij oudere bomen een hulpmiddel zijn voor het verkrijgen van dikkere peren bij een goed behang. Daarnaast kan het water ervoor zorgen dat de meststoffen gedurende de zomer nog beter worden opgenomen en dat komt ten goede aan de vruchtkwaliteit en de bloembotkwaliteit. En ook na wortelsnoei kan in de zomer de droogtestress bijgestuurd worden.

Irrigatie bij jonge bomen is nodig om de bomen beter te laten aanslaan in het plantjaar en ze gedurende de zomer voldoende vochtig te houden zodat er geen hergroei en nabloei ontstaat. Dit komt zeker ten goede van de productie van de volgende jaren.

Water is daarentegen een schaars goed. Daarom is het belangrijk om in een duurzame fruitteelt water in de ganse keten van het teeltproces efficiënt te gebruiken. In de rubriek Duurzaam watergebruik – algemeen vindt u meer informatie over het belang van duurzaam watergebruik.

Voor welke toepassingen is er water nodig in de fruitteelt?

Water is voor verschillende toepassingen in de fruitteelt nodig.

In de fruitteelt wordt water te velde gebruikt voor nachtvorstberegening, irrigatie en fertigatie. Ook bij de toediening van gewasbeschermingsmiddelen is er water nodig.

Op het bedrijf wordt bij de naoogst water ingezet als transportwater in sorteerinstallaties. Bij de biologische teelt wordt een warmwaterbehandeling toegepast als bewaartechniek voor de bestrijding van vruchtrot. Op het bedrijf wordt ook water gebruikt voor de reiniging van frigoruimten, sorteerinstallaties, machines en bedrijfsterreinen, en ook sanitair water …

Hoeveel water wordt gebruikt in de Vlaamse fruitteelt?

Er kan een groot verschil zijn in waterverbruik tussen de bedrijven. Dit grote verschil is te wijten aan de verschillen binnen de bedrijfsstructuren. Algemeen wordt aangenomen dat de fruitteelt in openlucht, als deelsector, slechts 1% van het totale watergebruik van de Vlaamse landbouw voor zijn rekening neemt (bron: Milieudruk vanuit de landbouw op basis van gegevens van het Landbouwmonitoringsnetwerk 2005-2008, Agentschap Landbouw en Zeevisserij, uitgave 2010).

Waterverbruik in de teelten

Voor de toediening van gewasbeschermingsmiddelen wordt ongeveer een 10-15 m3/ha/jaar gebruikt, afhankelijk van de plagen en het seizoen. Bedrijven met nachtvorstberegening gebruiken de beregeningsinstallatie, afhankelijk van de ligging en het weer, jaarlijks gemiddeld 2 tot 5 nachten. Het verbruik is hier een 30-35 m3 per uur per hectare. De beregeningsduur bedraagt al snel minimaal 8 uur per nacht.

Bedrijven met irrigatie in de perenteelt verbruiken jaarlijks een 100-200 liter water per boom, wat al snel overeenkomt met een 175-500 m3/ha op jaarbasis, afhankelijk van de teeltdichtheid en het seizoen.

Waterverbruik op het bedrijf

De voornaamste parameter voor het waterverbruik is het al dan niet zelf sorteren op water. Steeds meer fruitteeltbedrijven gaan over op een waterdumper bij hun sorteerinstallatie. Zo’n installatie verbruikt 3 tot 9 m3 water, afhankelijk van de grootte. De sorteerbedrijven hebben grotere installaties waar het waterverbruik hoger ligt. De frequentie waarmee het water vervangen wordt, bepaalt de vervuilingsgraad. Het vervangen van het water varieert van dagelijks tot wekelijks. Het totale waterverbruik is bovendien afhankelijk van de benuttingsgraad van de sorteercapaciteit.

Voor het sanitair water is gemiddeld een 30 m³ per persoon per jaar nodig, voor de reiniging van het bedrijf 5 m³ per jaar.

Hoe kan ik op mijn bedrijf verstandig omgaan met water?

De kwaliteitseisen voor het water bij gebruik kunnen verschillen naargelang de toepassing (zie tweede titel op deze pagina). Welke mogelijkheden zijn er om water te besparen, om water te hergebruiken  en om alternatieve waterbronnen in te zetten? De keuze van de waterbron en de bijhorende wettelijke verplichtingen zijn bijgevolg belangrijk.

U kunt een wateraudit laten uitvoeren om een beter inzicht te krijgen in de waterstromen binnen uw bedrijfsvoering en om de mogelijkheden voor een verder duurzaam gebruik van water voor uw bedrijf te kennen. Bij een niet verklaarbaar hoog waterverbruik kan een wateraudit u oplossingen aanreiken.

Meer info

Tel. 02 214 48 48
info@lv.vlaanderen.be

Delen: