Op deze pagina:
- Belang van de sector in Vlaanderen
- Zich vestigen als landbouwer in de wijnbouwsector
- Teeltmateriaal van wijnstokken
- Biologische wijnbouw
- Europees wijnbouwbeleid
- Beschermde benamingen
- Voorlichting
- Promotie
- Overige nuttige links
Belang van de sector in Vlaanderen
De Vlaamse wijnbouw ondergaat een positieve ontwikkeling, het aantal wijnbouwers groeit jaar na jaar en ook het economisch belang blijft stijgen. Er wordt geïnvesteerd in kwaliteit en het professionalisme neemt toe. Vlaanderen voldoet aan de voorwaarden om kwalitatieve wijnen te produceren, zowel de klimatologische omstandigheden alsook de bodem, ondergrond en waterhuishouding voldoen aan de voorwaarden om wijn te produceren.
Vlaanderen telde in 2020 meer dan 134 producenten. 16 van deze producenten maakten dat jaar wijn met een beschermde oorsprongsbenaming (BOB) of beschermde geografische aanduiding (BGA)
In Vlaanderen werd er in 2020 meer dan 800.000 liter wijn geproduceerd, op een totaal areaal van 327 hectare. Voor heel België was dit respectievelijk 1,8 miljoen liter en 584 ha. Van de 800.000 liter geproduceerd in Vlaanderen, werd er in 2020 meer dan 270.000 liter geproduceerd onder een "appellatie", zijnde BOB Haspengouw (26%), BOB Mousserende Kwaliteitswijn (31%), BGA Vlaamse Landwijn (13%), BOB Hageland (7%) en BOB Heuvelland (9%).
In Vlaanderen wordt witte wijn (54%) het meest geproduceerd, gevolgd door mousserende wijn (23%), rode wijn (15%) en rosé wijn (6%).
In zowel Vlaanderen als Wallonië zijn de klassieke Franse druivenrassen zoals chardonnay en pinot noir het populairst.
Zich vestigen als landbouwer in de wijnbouwsector
Wenst u een bedrijf over te nemen of op te starten, dan is het belangrijk dat u zich goed informeert over de te vervullen formaliteiten en dat u zich correct laat begeleiden.
Wijnbouwers die aan de VLIF-voorwaarden voldoen, kunnen in aanmerking komen voor investeringssteun en vestigingssteun.
De wijnbouwer moet zich echter hoofdzakelijk toespitsen op landbouwactiviteiten. Er zijn ook beperkingen op de (deelse) thuisverkoop van de wijn. Meer informatie kunt u hierover bekomen bij het Agentschap Landbouw en Zeevisserij.
Wijnbouwers kunnen steun krijgen voor o.a.:
- Nieuwe aanplantingen voor druiven;
- Bouwen/inrichten loods voor opslag materieel en machines;
- Machines en materieel nodig voor de druiventeelt;
- Bouwen, verbouwen en uitrusten van bedrijfsgebouwen die gebruikt worden voor het artisanaal verwerken en verkoopsklaar maken van land- en tuinbouwproducten en het bewaren van die producten, alsook de aankoop van materieel dat specifiek noodzakelijk is voor die activiteit;
- Bouwen, verbouwen en uitrusten van bedrijfsgebouwen die bestemd zijn voor de rechtstreekse verkoop van de eigen productie (al dan niet in verwerkte vorm) aan de consument of in een buurtwinkel, met inbegrip van een opslag- of koelruimte die bestemd is voor de verkoopsklare voorraad van die producten, alsook de aankoop van materieel dat specifiek noodzakelijk is om die activiteit uit te oefenen.
Teeltmateriaal van wijnstokken
Producenten van teeltmateriaal van wijnstokken moeten erkend zijn vooraleer ze het teeltmateriaal in de handel mogen brengen. Om teeltmateriaal van wijnstokken in de handel te brengen of te produceren moet men voldoen aan de reglementering.
Biologische wijnbouw
Sedert de oogst van 2012 kunnen biologische wijnbouwers spreken van ‘biologische wijn’. Tot de oogst van 2012 waren er enkel regels voor ‘wijn gemaakt van biologische druiven’, maar die dekten niet het volledige productieproces van druif tot wijn. Meer informatie vindt u op de pagina over biologische landbouw, bij reglementering.
Europees wijnbouwbeleid
Het Vlaamse wijnbouwbeleid kadert in het bredere Europese wijnbouwbeleid. Het praktische beleid wordt besproken in het beheerscomité wijn, waarin ook een Vlaamse vertegenwoordiger voor België aanwezig is. De verslagen van dit beheerscomité vindt u via Verslagen beheerscomité wijn en gedistilleerde dranken.
Beschermde benamingen
De kwaliteit van de Vlaamse wijnen wordt ondersteund via de toekenning van ‘appellaties’, namelijk de beschermde oorsprongsbenamingen (BOB) en beschermde geografische aanduidingen (BGA). Deze benamingen genieten ook erkenning op Europees niveau. In Vlaanderen werden al vijf BOB’s erkend - namelijk de Hagelandse wijn, de Haspengouwse wijn, de Heuvellandse wijn, Maasvallei Limburg en de Vlaams mousserende kwaliteitswijn - en één BGA voor de Vlaamse landwijn. Meer informatie vindt u op de pagina over de beschermde benamingen.
Zie ook: Hoe een erkenningsaanvraag voor een BOB of BGA indienen, inclusief aanvraagformulieren
Voorlichting
Het Proefcentrum voor Fruitteelt en het Praktijkpunt Landbouw Vlaams-Brabant werken nauw samen met het Agentschap Landbouw en Zeevisserij om de druiventelers (professionele wijnbouwers en tafeldruiventelers onder glas) te ondersteunen. Zo zijn er regelmatig contacten met de sector tijdens het Technisch Comité van de Druiventeelt. In dit comité worden de noden van de betrokken groepen besproken (bv. teelttechnische uitdagingen, studiedagen, …). Dit comité is de opvolger van de werkgroep Druiventeelt die opgericht werd in 2012 om het praktijkonderzoek in de sector te bevorderen.
Promotie
Om de wijnbouwsector te promoten, bestaan er bij het Vlaams Centrum voor Agro- en Visserijmarketing (VLAM) verschillende mogelijkheden zoals hun werking rond streekproducten en het label Recht van bij de boer voor wijnbouwers die hun wijn thuis verkopen.
Overige nuttige links
De productie van wijn staat onder controle van andere bevoegde overheden:
- Federaal Agentschap voor de veiligheid van de voedselketen (FAVV)
Het FAVV controleert de veiligheid en kwaliteit van wijnen die in de voedselketen komen. Contacteer de Provinciale Controle Eenheid (PCE) voor informatie over de nodige erkenningen, vergunningen en de geldende voorschriften. - De FOD Economie neemt deel aan het goed functioneren van de op communautair niveau geordende markten en staat in voor het algemeen markttoezicht op ondermeer wijn en gedistilleerde dranken. In dit kader voert zij controles uit op o.a. de productie, botteling en de etikettering van wijn en gedistilleerde dranken; de productie en het in de handel brengen van de Belgische wijnen; de invoer van wijn uit derde landen alsook op de officieel erkende Belgische wijnwedstrijden.