Op deze pagina:
Beleid
Vlaams Actieplan Water voor land- en tuinbouw 2019-2023
Het actieplan bevat beleidsaanbevelingen rond vijf actiedomeinen en moet de land- en tuinbouw op een duurzame, robuuste manier voorbereiden op toekomstige periodes van waterschaarste, droogte en wateroverlast die door de klimaatverandering vaker zullen optreden.
Meer info: Actieplan Water voor land- en tuinbouw 2019-2023
Actieplan Droogte en Wateroverlast 2019-2021
Het Actieplan Droogte en Wateroverlast 2019-2021 is een kortlopend actieplan, als aanvulling op de stroomgebiedbeheerplannen 2016-2021 en als aanloop naar de stroomgebiedbeheerplannen 2022-2027. Het bevat vier soorten kortetermijnacties: bijkomende richtlijnen en optimalisatie van regelgeving, communicatie- en sensibiliseringsinitiatieven, acties die innovatie stimuleren en acties die bijdragen aan kennisopbouw, monitoring en modellering.
Meer info: Actieplan Droogte en Wateroverlast (Vlaamse Milieumaatschappij - VMM)
Blue Deal bindt strijd aan tegen droogte
Met de Blue Deal verhoogt de Vlaamse regering haar inspanningen in de strijd tegen waterschaarste en droogte.
Met deze deal wil ze de droogteproblematiek op een structurele manier aanpakken, met een verhoogde inzet van middelen en juiste instrumenten, met betrokkenheid van de industrie en de landbouwers als deel van de oplossing en met een duidelijke voorbeeldrol voor de Vlaamse en andere overheden.
De Blue Deal bevat 70 maatregelen en zet in op 6 sporen waaronder oa:
- landbouw en natuur als deel van de oplossing,
- virculair watergebruik,
- samen investeren in innovatie om ons watersysteem slimmer, robuuster en
- duurzamer te maken.
Maatregelen land- en tuinbouw en agrovoedingsbedrijven (Vlaamse Veerkracht projecten 28, 29, 30 en 33)
Er komt ondersteuning voor projecten die inzetten op het hergebruik van restwater uit de landbouw- en agrovoedingssector, op de uitbouw van waterreserves en op het slim omgaan met water. Er wordt werk gemaakt van een bodempaspoort voor de land- en tuinbouwpercelen. Bij de ondersteuning van landbouwers via pre-ecoregelingen en VLIF-subsidies gaat er extra aandacht naar waterschaarste en droogte. Ook de samenwerking binnen de agrovoedingsketen wordt versterkt.
Meer info
- Relance 2021: oproepen rond de thema’s eiwitten, hergebruik restwater, samenwerking en digitalisering
- BLUE DEAL (integraalwaterbeleid.be)
Vlaams afwegingskader voor prioritair watergebruik tijdens waterschaarste (VRAG)
Als het lange tijd extreem droog is en er waterschaarste dreigt, moeten de overheden waterbeperkende maatregelen nemen. Die maatregelen moeten doordacht en wetenschappelijk onderbouwd zijn. Het is daarbij belangrijk dat de volksgezondheid nooit in gevaar komt. De burger moet met andere woorden altijd kraanwater ter beschikking hebben, voor essentiële zaken als drinken, koken en wassen. Voor wie moet beslissen over de maatregelen is er een hulpmiddel ontwikkeld: Afwegingskader prioritair watergebruik tijdens droogte en waterschaarste (Vlaamse Milieumaatschappij - VMM)
Stroomgebiedbeheerplannen water 2022-2027
De Vlaamse Regering stelde op 1 juli 2022 de stroomgebiedbeheerplannen voor Schelde en Maas voor de periode 2022-2027 vast, met inbegrip van het maatregelenprogramma bij de stroomgebiedbeheerplannen, de herziene zoneringsplannen en de gebiedsdekkende uitvoeringsplannen. De plannen bevatten maatregelen en acties voor een verbetering van het grondwater en oppervlaktewater en voor de bescherming tegen overstromingen en droogte.
Meer info: Stroomgebiedbeheerplannen 2022-2027 (Integraalwaterbeleid.be)
Gemeenschappelijk landbouwbeleid (GLB) na 2020
Het nieuwe Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB) gaat van start vanaf 2023. Het ontwerp Vlaams Strategisch Plan voor het Gemeenschappelijk landbouwbeleid 2023-2027 en het ontwerp plan-MER liggen in openbaar onderzoek van 14 januari 2022 t.e.m. 14 maart 2022.
Het GLB zal in grotere mate dan vandaag moeten bijdragen tot het realiseren van de volgende specifieke doelstellingen:
- matiging van en aanpassing aan klimaatverandering en duurzame energie;
- bevorderen van duurzame ontwikkeling en efficiënt beheer van natuurlijke hulpbronnen zoals water, bodem en lucht
- de bescherming van de biodiversiteit, versterken van ecosysteemdiensten en in stand houden van habitats en landschappen.
Meer info: Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB)
Toenemende verzilting
Door droogte en dalende waterpeilen kan het oppervlaktewater te zout worden om gewassen te besproeien of vee te laten drinken.
Geleidbaarheidswaarden in water voor landbouw
Wat drinkwater voor vee (runderen, varkens, pluimvee) betreft, stelt het DGZ - Dierengezondheidszorg Vlaanderen 2100 µS/cm (of ongeveer 3000 mg/l zout) als grenswaarde voor de geleidbaarheid voorop, en dat voor alle diercategorieën.
Bij gebruik als irrigatiewater wordt aangenomen dat de bruikbaarheid sterk verminderd vanaf een geleidbaarheid van 1500 µS/cm. Maar niet alle gewassen zijn even gevoelig.
Meer info hierover en over de gevolgen van verhoogde geleidbaarheidswaarden bij gebruik als drinkwater voor vee en bij gebruik als irrigatiewater: Waarom hoge zoutdruk in water vermijden? (Inagro)
Meer info
- Kansen voor zilte landbouw (Instituut voor Landbouw- Visserij en Voedingsonderzoek - ILVO)
- Hoe gaan poldergebieden om met verzilting? (Vlaamse Landmaatschappij - VLM)
Onderzoek
Projectsteun voor water gerelateerde projecten
Europees Innovatie Partnerschap (EIP) projecten
In het kader van de oproep 2019 Europees Innovatie Partnerschap (EIP) – Operationele groepen werden 2 projecten geselecteerd rond hergebruik van gezuiverd effluent:
- 2019 - AWAIR – AfvalWater voor Irrigatie
- 2019 - Waterketen
Demonstratieprojecten
- 2020 - Healthy Water for happy Cows
- 2020 - Hitte en droogteproblemen
Externe projecten
- Water-Land-Schap-projecten (Vlaamse Landmaatschappij)
- Proeftuinen droogte (Vlaamse Milieumaatschappij)
- Water (ILVO-Expertisecentrum Landbouw & Klimaat)
Expertisecentrum Landbouw & Klimaat
Meer info vindt u bij ILVO (Instituut voor Landbouw- Visserij en Voedingsonderzoek): Expertisecentrum Landbouw & Klimaat (ILVO-ELK)