Gemeenschappelijk Landbouwbeleid 2023 - 2027 (perceelsgebonden steun)

Zie ook: Presentaties en video-opnames infosessies Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB) 2023-2027 (informatie onder voorbehoud)

Actieve landbouwer vanaf 2023

Het vertrekpunt bij de uitwerking van de meeste GLB-maatregelen is dat landbouwsteun moet worden toegekend aan de actieve landbouwer, zeker als er gekeken wordt naar de dalende beschikbare budgetten en de bijkomende ambities die deze groep moet helpen waarmaken. Tegen deze achtergrond is de definitie ‘actieve landbouwer’ uitgewerkt. Om ‘Actieve landbouwer’ te zijn, moet aan een aantal voorwaarden voldaan zijn..

Meer informatie en voorwaarden kan u terugvinden op de webpagina 'Actieve landbouwer'.

Conditionaliteit vanaf 2023

Voor alle areaal- en diergebonden maatregelen geldt ook dat de conditionaliteit moet worden nageleefd. Een overzicht van de conditionaliteit 2023-2027 kan u terugvinden in het document op de webpagina ‘Conditionaliteit 2023-2027'.

Overzicht Inkomenssteun

Basisinkomenssteun voor duurzaamheid

De basisinkomenssteun voor duurzaamheid wil bijdragen aan een leefbaar landbouwbedrijfsinkomen en heeft tot doel een buffer te vormen tegen prijs- en inkomensschommelingen. Het zorgt ook voor ruimte om te blijven investeren in een toekomstgericht bedrijf. De steun wordt uitbetaald aan de hand van betalingsrechten en is verbonden aan het naleven van de conditionaliteit, die hogere voorwaarden stellen dan de huidige randvoorwaarden, en draagt daarmee bij aan doelstellingen gelinkt aan klimaatverandering, bodem, water, biodiversiteit en landschap.

Meer informatie en voorwaarden kan u terugvinden in volgende fiche: Basisinkomenssteun voor duurzaamheid (versie 01.02.2023).

Aanvullende herverdelende inkomenssteun voor duurzaamheid

De aanvullende herverdelende inkomenssteun voor duurzaamheid heeft tot doel om bij te dragen tot een nog betere verdeling van de middelen. Landbouwers ontvangen deze steun voor hun eerste 30 subsidiabele hectaren bovenop de basisinkomenssteun voor duurzaamheid.

Meer informatie en voorwaarden kan u terugvinden in volgende fiche: Aanvullende herverdelende inkomenssteun voor duurzaamheid (versie 01.02.2023).

Aanvullende inkomenssteun voor jonge landbouwers

Met een verhoogde enveloppe van 2% naar 3% voor de aanvullende inkomenssteun voor jonge landbouwers zet het Vlaams GLB strategisch plan versterkt in op de ondersteuning van de jonge landbouwers om zo instroom in en de verjonging van de landbouwsector te bevorderen. De ontwikkeling van nieuwe economische activiteiten bij jonge landbouwers is immers van wezenlijk belang voor de landbouwsector.

Meer informatie en voorwaarden kan u terugvinden in volgende fiche: Aanvullende inkomenssteun voor jonge landbouwers (versie 01.02.2023).

Betalingsrechten uit de Vlaamse reserve 2023

Nieuwe landbouwers en de verjonging van de landbouwsector bevorderen is essentieel voor de landbouwsector. Voor instappers in de landbouw is het financieel heel moeilijk om nieuwe economische activiteiten in de landbouwsector op te zetten en tot ontwikkeling te brengen. Toegang tot kapitaal is bijgevolg noodzakelijk. Via de reserve kunnen deze groepen instappen in het systeem van de basisinkomenssteun.

Meer informatie en voorwaarden kan u terugvinden in de volgende fiche: Betalingsrechten uit de Vlaamse reserve 2023 (versie 01.02.2023).

Overzicht ecoregelingen en agromilieuklimaatmaatregelen

In het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB) 2023-2027 zetten we in op de huidige en toekomstige noden van onze land- en tuinbouwers. Deze worden gekoppeld aan de ecoregelingen en agromilieuklimaatmaatregelen waar u als actieve landbouwer aan kan deelnemen.

Wat houden deze noden in? Op Noden gelinkt aan ecoregelingen en agromilieuklimaatmaatregelen vindt u meer informatie over de op deze pagina gebruikte iconen bij elke maatregel.

In het nieuw GLB zijn de vergroeningsmaatregelen weggevallen en komen er in de plaats nieuwe vrijwillige maatregelen (ecoregelingen). Ook zijn er nieuwe agromilieuklimaatmaatregelen (AMKM). Om al een beeld te schetsen wat het nieuw GLB voor u in petto heeft, vindt u hierbij een korte omschrijving per maatregel. Alle informatie is nog onder voorbehoud van goedkeuring door Europa en de Vlaamse Regering.

Perceelsgebonden maatregelen
Diergebonden maatregelen
Bedrijfsgebonden maatregelen
Combinaties met ER en AMKM:
- Combinatiemogelijkheden: ecoregelingen en agromilieuklimaatmaatregelen met beheerovereenkomsten uit PDPO III en het GLB strategisch plan 2023-2027 (versie 01.02.2023)
- Combinatiemogelijkheden: ecoregelingen en agromilieuklimaatregelen uit PDPO III en het GLB strategisch plan 2023-2027 (versie 01.02.2023)

AMKM/ECOREGELING Subsidies voor ecoregelingen en agromilieuklimaatmaatregelen - algemeen

Als u als landbouwer kiest om subsidie aan te vragen voor een ecoregeling of een agromilieuklimaatmaatregel, dan gelden er een aantal algemene principes en voorwaarden voor deze maatregelen. Om in aanmerking te komen voor de subsidie, moet u eveneens aan deze subsidievoorwaarden voldoen.

Meer informatie en voorwaarden kan u terugvinden in volgende fiche: Subsidies voor ecoregelingen en agromilieuklimaatmaatregelen - algemeen (versie 01.02.2023)

AMKM/ECOREGELING De omschakeling naar en toepassing van de biologische productiemethode

Biologische landbouw heeft een voorbeeld- en hefboomfunctie die essentieel is in de evolutie naar een duurzame landbouw in Vlaanderen. De biologische landbouw heeft belangrijke troeven op het vlak van bodemvruchtbaarheid, biodiversiteit en diergezondheid en draagt bovendien bij tot het voorkomen van overbemesting, luchtverontreiniging en bodem- en waterverontreiniging door chemische gewasbeschermingsmiddelen.
Landbouwers die voldoen aan het lastenboek voor de biologische productie kunnen rekenen op een financiële ondersteuning voor de extra kosten. Voor percelen in omschakeling wordt een twee- of driejarige (afh. van de omschakelingstermijn) agromilieuklimaatmaatregel voorzien. Voor percelen die al bio zijn, kunnen landbouwers bovenop de steun voor andere ecoregelingen of agromilieuklimaatmaatregelen hun bio-steun ontvangen.

Meer informatie en voorwaarden kan u terugvinden in volgende fiches:

AMKM/ECOREGELING De aanplant en het onderhoud van een boslandbouwsysteem

Boslandbouw is een duurzaam productiesysteem dat landbouwgewassen of veehouderij doelbewust combineert met houtige gewassen op éénzelfde perceel.

Aanleg van boslandbouwsystemen wordt aangemoedigd via financiële ondersteuning vanuit de maatregel ‘Niet-productieve investeringen voor milieu- en klimaatdoelen’.

Een goed onderhoud en behoud van de aangelegde en bestaande boslandbouwsystemen is van belang om beide teeltsystemen, zowel de landbouwteelt als de boomteelt, elkaar te laten versterken op lange termijn en om hun milieu- en klimaatbijdragen niet verloren te laten gaan. Een correct en tijdig onderhoud van de boomcomponent is essentieel om de ecosysteemdiensten en andere voordelen die het boslandbouwsysteem biedt te optimaliseren.

Meer informatie en voorwaarden kan u terugvinden in volgende fiches:

AMKM De aanleg en het onderhoud van meerjarige bloemenstroken in de fruitteelt

Bij de agromilieuklimaatmaatregel ‘Meerjarige bloemenstroken’ wordt de aanleg en het onderhoud van bloemenstroken tussen de fruitbomenrijen of aan de rand van fruitboomgaarden gestimuleerd. Deze bloemenstroken zorgen voor een rijker ecosysteem in de boomgaard dat aantrekkelijker is voor enerzijds bestuivers en anderzijds natuurlijke vijanden van schadelijke soorten. Naast meer biodiversiteit, zorgt dit laatste ook voor een betere biologische plaagbestrijding en een verminderde nood aan pesticidegebruik, wat een positieve impact heeft op de bodem- en waterkwaliteit.

Meer informatie en voorwaarden kan u terugvinden in volgende fiche: Meerjarige bloemenstrook in de fruitteelt (versie 01.02.2023).

AMKM De omzetting van tijdelijk naar blijvend grasland

Grasland dat meerdere jaren aanligt en niet geploegd en vernieuwd wordt, zorgt voor een grote koolstofopslag in de bodem, waardoor meerjarig grasland een belangrijke rol kan spelen in de strijd tegen de klimaatverandering. Percelen grasland die vijf jaar aanliggen krijgen na het vijfde jaar de status ‘blijvend grasland’. Deze vijfjarige agromilieuklimaatmaatregel zet landbouwers aan om hun tijdelijk grasland langer aan te houden en om te buigen naar blijvend grasland. Deze maatregel beloont landbouwers die inzetten op koolstofopslag onder grasland, in plaats van te scheuren om enkel de status ‘blijvend grasland’ te vermijden.

Meer informatie en voorwaarden kan u terugvinden in volgende fiche: Tijdelijk grasland naar blijvend grasland (versie 01.02.2023).

AMKM Inzaai van meerjarige milieu-, biodiversiteitsvriendelijke of klimaatbestendige teelten (‘meerjarige ecoteelten’)

Via deze meerjarige AMKM op perceelsniveau wordt de inzaai van teelten met een positief effect op milieu, klimaat of biodiversiteit gestimuleerd. Een eerste groep omvat een aantal meerjarige eiwitteelten in het kader van een lokale eiwitvoorziening. Dit zijn vooral meerjarige vlinderbloemigen, maar ook graskruidenmengsels en luzerne met uitgestelde maaidatum. Een tweede groep omvat een aantal meerjarige teelten die van nature een positief effect hebben op het milieu, het klimaat of de biodiversiteit, zoals korte omloophout en miscanthus.

Meer informatie en voorwaarden kan u terugvinden in volgende fiche: Inzaai van meerjarige milieu-, biodiversiteitsvriendelijke of klimaatbestendige teelten (versie 20.03.2023).

ECOREGELING Inzaai van éénjarige milieu-, biodiversiteitsvriendelijke of klimaatbestendige teelten (‘eenjarige ecoteelten’)

Via deze eenjarige ecoregeling wordt de inzaai van teelten met een positief effect op milieu, klimaat of biodiversiteit gestimuleerd. Een eerste groep omvat een aantal éénjarige eiwitteelten in het kader van een lokale eiwitvoorziening. Dit zijn vooral vlinderbloemigen, maar ook mengteelten van vlinderbloemigen met granen. Een tweede groep omvat een aantal teelten die van nature een positief effect hebben op het milieu, het klimaat of de biodiversiteit, zoals hennep en daarnaast groenbedekkers (hoofdteelt) zoals bladrammenas, gele mosterd en tagetes. Een laatste groep zijn faunavriendelijke hoofd- en nateelten in de beheergebieden voor akkervogelsoorten.

Meer informatie en voorwaarden kan u terugvinden in volgende fiche: Inzaai van eenjarige milieu-, biodiversiteitsvriendelijke of klimaatbestendige teelten (versie 27.02.2023).

ECOREGELING Het behoud van blijvend grasland

Grasland dat meerdere jaren aanligt en niet geploegd en vernieuwd wordt, zorgt voor een grote koolstofopslag in de bodem, waardoor meerjarig grasland een belangrijke rol kan spelen in de strijd tegen de klimaatverandering. Deze ecoregeling beloont landbouwers om percelen waar al minstens 10 jaar grasland op staat nog langer aan te houden als blijvend grasland en deze belangrijke bronnen van koolstofopslag niet om te ploegen en te vernieuwen.

Meer informatie en voorwaarden kan u terugvinden in volgende fiche: Behoud meerjarig grasland (versie 16.03.2023)

ECOREGELING Ecologisch beheerd grasland

Deze ecoregeling stimuleert een ecologisch beheer van grasland via beperkende voorwaarden rond bemesting en het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen. Dit heeft een positief effect op de water-, lucht- en bodemkwaliteit. Doordat er géén gewasbeschermingsmiddelen of kunstmest toegepast worden, kan het grasland ook evolueren naar een botanisch meer divers grasland. Dit type grasland heeft een grote weerbaarheid tegen klimaatveranderingen.

Meer informatie en voorwaarden kan u terugvinden in volgende fiche: Ecologisch beheerd grasland (versie 01.02.2023).

ECOREGELING Mechanische onkruidbestrijding

Deze maatregel wil landbouwers stimuleren om mechanische onkruidbestrijding toe te passen als alternatief voor chemische bestrijding. Vooral gewassen in rij gezaaid/geplant lenen zich sterk voor mechanische onkruidbestrijding. Bruikbare werktuigen voor mechanische onkruidbestrijding zijn onder andere de wiedeg, de schoffelmachine en de vingereg. Geen chemische onkruidbestrijdingsmiddelen gebruiken heeft een positief effect op de kwaliteit van het grond- en oppervlaktewater en op de biodiversiteit van het perceel en de omgeving.

Meer informatie en voorwaarden kan u terugvinden in volgende fiche: Mechanische onkruidbestrijding (versie 01.02.2023).

ECOREGELING De toepassing van vruchtafwisseling met vlinderbloemigen

Met de ecoregeling ‘Vruchtafwisseling met vlinderbloemigen’ worden landbouwers gestimuleerd om, verder bouwend op de conditionaliteit, monoculturen te doorbreken. Een ruimere teeltrotatie zorgt onder andere voor een hogere opbouw van organische koolstof, een meer divers rantsoen, een stabiele (en hoge) opbrengst onder een lager bemestingsniveau, een hogere biodiversiteit en een lagere ziekte- en plagendruk. Om in aanmerking te komen voor deze subsidie moeten in het aanvraagjaar en de vier voorgaande jaren hoofdteelten zijn ingezaaid uit minstens drie verschillende vruchtafwisselingsgroepen, waarvan minstens één uit de vlinderbloemigengroep.

Meer informatie en voorwaarden kan u terugvinden in volgende fiche: Vruchtafwisseling met vlinderbloemige (versie 08.03.2023).

ECOREGELING De aanleg van een bufferstrook

De ecoregeling ‘Bufferstroken’ stimuleert het aanleggen van verschillende bufferstroken (grasstrook ikv erosiebestrijding, grasbufferstrook langs kwetsbare landschapselementen of waterlopen, bufferstrook met een graskruidenmengsel of bufferstrook met een bloemenmengsel) langs landbouwpercelen. Deze bufferstroken zorgen voor een verminderde afspoeling van gewasbeschermingsmiddelen of meststoffen naar waterlopen, heggen, houtkanten,…. Ze dragen ook bij tot de groene dooradering in het landschap, en door het inzaaien van specifieke mengsels kunnen zij een geschikte biotoop vormen voor verschillende planten en dieren en zo de (functionele) agrobiodiversiteit ondersteunen.

Meer informatie en voorwaarden kan u terugvinden in volgende fiche: Bufferstroken (versie 23.02.2023).

ECOREGELING De toepassing van erosiebestrijdende teelttechnieken

Via de ecoregelingen ‘Teelttechnische erosiebestrijdende technieken’ wordt ingezet op het behoud van waardevolle, vruchtbare bodems en de reductie van het verlies aan inputs zoals zaaizaad, meststoffen (nutriënten) en gewasbeschermingsmiddelen. Door het verminderen van de uitspoeling van inputs en sediment naar oppervlaktewateren draagt dit ook bij aan een betere waterkwaliteit. De ondersteunde erosiebestrijdende teelttechnieken zijn de aanleg van drempels tussen de ruggen bij ruggenteelten; het toepassen van niet-kerende bodembewerking met bodembedekking en het vollevelds inzaaien van maïs.

Meer informatie en voorwaarden kan u terugvinden in volgende fiche: Teelttechnische erosiebestrijdende technieken (versue 01.02.2023).